ΓΕΩΡΓΙΑ, μια χώρα πλούσια σε ιστορία, πολιτισμό, αγώνες επιβίωσης και ελευθερίας.

Θα ολοκληρώσω αυτήν την ενότητα των «εντυπώσεων» από την επίσκεψή μου στην Γεωργία, αφού αναγκαστικά την διέκοψα, φαντάζομαι λόγω της «υπερφόρτωσης» του Blog με φωτογραφίες, περιγράφοντας τα όσα είδαμε και ζήσαμε στον ναό των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίτας.

Θα συνεχίσω λοιπόν, με "την έκπληξη και ίσως την οργή, ή μήπως και τον φόβο, του Γεωργιανού ιερέα, που αντικρίζει για πρώτη φορά το εσωτερικό αυτού του ναού και βλέπει παντού τα διπλά κέρατα των «αφιερωμάτων», συχνά τεράστια και μαύρα, να συνοδεύουν σε κάθε γωνιά τα ιερά κειμήλια, τους σταυρούς, τις εικόνες, και τελικά την αγωνιώδη προσπάθειά του να πετάξει κρυφά έξω από τον ναό τα «βέβηλα» στοιχεία.."

Το δέος και την συγκίνηση του συντρόφου μας, βαθύτατου γνώστη της αγιογραφίας και της βυζαντινής και χριστιανικής τέχνης, καθώς του επετράπη να φωτογραφήσει τα κειμήλια, τις τοιχογραφίες, τα διάφορα εκκλησιαστικά και άλλα άγνωστης χρήσης σκεύη και κατασκευές, τις λεπτομέρειες, τις πτυχές, τις επιγραφές..

Τα επιφωνήματα, καθώς αναγνωρίζονταν εποχές, τεχνοτροπίες, απροσδόκητα και άγνωστα στοιχεία, όπως οι ελληνικές επιγραφές τεχνοτροπίες και τεχνικές στην παραγωγή των εκπληκτικών έργων μεταλλοτεχνίας, την αγωνία να αποτυπωθούν, ει δυνατόν, όλα να καταγραφούν λεπτομέρειες..

Αυτό που ζήσαμε στον ναό, ήταν μια εμπειρία μοναδικής έντασης, εκπλήξεων, θαυμασμού, ερωτηματικών, φόβου, συγκίνησης, κάτι σαν τα αισθήματα ενός αρχαιολόγου, που ανακαλύπτει, καθώς σκάβει ένα μοναδικό αριστούργημα…

Όταν τελικά βρεθήκαμε έξω στο μικρό προαύλιο του ναού-παληό καθολικό Μοναστηριού- μας τράβηξε την προσοχή το κατάμαυρο καζάνι, όπου ετοιμάζεται το παραδοσιακό γεύμα – ένα κουρμπάνι- ,ακίνητο στην θέση του με τα αποκαΐδια της προηγούμενης χρήσης του και τον πρόχειρο καθαρισμό του.
Σήμα κατατεθέν όλων των ναών, που επισκεφτήκαμε, μερικά από τα οποία πιθανόν κάποιων αιώνων, όπως μαρτυρούν ο τρόπος της κατασκευής και η πολυχρησία τους.

Κεραστήκαμε ένα δυνατό ποτό από ένα μπετόνι της βενζίνης, είδαμε τα διάσπαρτα «αφιερώματα» σε κάθε γωνιά και κόγχη, βγάλαμε την αναμνηστική φωτογραφία και κατηφορίσαμε

Τα στελέχη του Μουσείου της Μέστια, που μας συνόδευαν, μας δήλωσαν με αμηχανία, ότι ετοιμάζονται κάποιες απλές προθήκες, που τοποθετηθούν στον χώρο δίπλα από τον ναό για να υποδεχτούν, έστω και πρόχειρα τα κειμήλια, αφού η κοινότητα δεν δέχεται να τα αποχωριστεί…
Δεν έδειχναν όμως και μεγάλη σιγουριά, εάν έστω και αυτό, θα γίνει δεκτό και τα μοναδικά έργα της θρησκευτικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του Σβανέτι θα βγουν από την «σκοτεινή απομόνωσή» τους.

Κατηφορίσαμε λοιπόν τα απότομα κατακόρυφα μονοπάτια, εξ ίσου δύσκολα με την άνοδό μας, που μας έφεραν στην κοιλάδα, κάτω από ένα κιόσκι και μπροστά σε ένα πρόχειρο τραπέζι με ψωμί, τυρί, ρακί και αρωματικά φυτά..

Εγκαρδιότητα, συζήτηση αυθεντική φιλική, επικοινωνία. Αναζητώ στα πρόσωπά τους, στο βλέμμα τους κάποια απάντηση στα ερωτηματικά, στα μυστήρια, στα ανεξήγητα που είδαμε και νοιώσαμε..
Απροσπέλαστοι…Σιωπηλοί και μεταξύ τους,οι πρωταγωνιστές της ημέρας. Ο ιερέας από την Επισκοπή και ο ¨διαχειριστής" από την κοινότητα. Δεν ανταλλαξαν λέξη, ούτε καν ένα βλέμμα...


Στον δρόμο της επιστροφής μια νέα στάση στο χωριό Ίπαρι. Ένα από τα «κοινοτικά» στελέχη, που μας συνόδευαν ειδοποίησε και στο σπίτι του, μας περίμενε ένα στρωμένο έτοιμο τραπέζι..

Επρόκειτο για το τρίτο τραπέζι της ημέρας, αφού είχε προηγηθεί και η απροσδόκητη πρόσκληση για ένα «ποτήρι κρασί» στο πίσω μέρος του ναού του Αγίου Γεωργίου του 10ου αιώνα στο Ούμπισι, όπου σφάκτηκε και ετοιμάστηκε ένα κριάρι, αφού το τάμα τους, για μια συγχωριανή τους, έπιασε τόπο!..
Πολλές ευχές, πολλά καλά λόγια για την Ελλάδα και τους Έλληνες, τους Μπέρτζενι δηλ. του «σοφούς γέρους», όπως αποκαλούν παραδοσιακά του Έλληνες στο Σβανέτι..

Και τώρα μια απάντηση στα αυτονόητα ερωτηματικά.

Όλο αυτό το περιστατικό επιβεβαιώνει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα τις παραδόσεις, την κληρονομιά ενός λαού, όπως οι Σβανς, όπου παραδόσεις από το προχριστιανικό παρελθόν συμβιώνουν με την βαθιά χριστιανική τους πίστη, η αίσθηση της ανεξαρτησίας, η δύναμη των δεσμών της κοινότητας, η αίσθηση της ανεξαρτησίας, η στενή σχεδόν προσωπική τους σχέση με την κληρονομιά των κειμηλίων αυτών, την οποία αδυνατεί να διασπάσει η επίσημη εκκλησία το κράτος, οι αρχές, ακόμη και το αυταρχικό σοβιετικό καθεστώς.

Την κληρονομιά αυτήν, τα κειμήλια, τον ίδιο των ναό, διαχειρίζεται η «κοινότητα» μέσω του εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου της, ο οποίος «σφραγίζει» με την υπογραφή του, και αναλαμβάνει την φύλαξη την ασφάλιση, αποφασίζει πότε και σε ποιον θα ανοίξει, πότε και σε ποιον θα επιτρέψει να τα δει και να τα φωτογραφίσει..


Έμεινα στο περιστατικό αυτό υπερβολικά και έξω από την λογική των Blogs, -έτσι κι αλλιώς πρόκειται για μια ανορθόδοξη πρακτική-, γιατί όντως εντυπωσιάστηκα, αλλά και γιατί αυτό το ίδιο και οι συνθήκες, που βιώσαμε, μας έδωσαν μια άμεση γνήσια και αυθεντική απάντηση στην ιδιαιτερότητα, τον πολιτιστικό πλούτο, την μακραίωνη επιβίωση αυτής της μοναδικής κοινωνίας, που συνεχίζει να υπάρχει, ζωντανή και παραγωγική μέσα στις απροσπέλαστες χαράδρες και τις ήμερες πεδιάδες της άγριας οροσειράς του Καυκάσου, περήφανη για το παρελθόν και τo παρόν της

Απομένουν δύο ή τρία μικρά Σημειώματα και θα ολοκληρώσω μ αυτά τις εντυπώσεις μου από το αξέχαστο ταξίδι στην Γεωργία. Αργότερα, γιατί τώρα προηγούνται τα "επίκαιρα"