Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΩΝ ΠΟΛΛΩΝ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ Απροετοίμαστη, αδύναμη και αμήχανη η Ελλάδα

Οι «τέσσερις» της Ευρώπης (Γερμανία-Γαλλία-Ισπανία και Ιταλία) μας προϊδέασαν στην προ ημερών συνάντηση τους στις Βερσαλλίες, ότι είναι έτοιμοι να θέσουν στην Επετειακή Σύνοδο Κορυφής  των κρατών μελών της Ένωσης το θέμα των ημερών: Το μέλλον της Ευρώπης, μέσα στο ασταθές περιβάλλον που δημιούργησε το Brexit, η εκλογή του Ντ. Τράμπ, και ιδίως οι φόβοι που προκαλούνται από την άνοδο των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων στην Ευρώπη στο πλαίσιο των επικείμενων εκλογών σε Ολλανδία, Γαλλία , Γερμανία κα πιθανόν Ιταλία.

Η πρωτοβουλία φαίνεται πως ανήκει στην Γερμανία που εκδηλώθηκε τόσο από τις προ καιρού δηλώσεις του Β. Σόιμπλε, όσο και της Καγκελαρίου Α. Μέρκελ στην λήξη της προηγούμενης Συνόδου, με τις οποίες  συμφώνησαν και ακολούθησαν και οι τρεις σημαντικότερες οικονομίες.

\Η Ελλάδα, ο πιο αδύναμος κρίκος της Ευρωζώνης, ετοιμάζεται και αυτή να καταθέσει τις απόψεις της στην Διάσκεψη, απόψεις που "ακροθιγώς» έχει διατυπώσει ο πρωθυπουργός Α. Τσίπρας στις τελευταίες συναντήσεις του με τον πρωθυπουργό της Μάλτας και της Γαλλίας και προχθές στην σύνοδο των Σοσιαλδημοκρατικών  κομμάτων της Ευρώπης, στην οποία συμμετέχει πάντα και ο πρωθυπουργός.

Ας δούμε όμως τι πρόκειται να συζητηθεί. Ή μάλλον τι έχει ανακοινωθεί μέχρι στιγμής .

Για λόγους πολιτικής ορθότητας  αναφέρω κατ αρχήν την «Λευκή Βίβλο» του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ.Κ.  Γιούνγκερ με τον πρωτότυπο τρόπο της παράθεσης 5 σεναρίων, χωρίς αξιολόγηση και χωρίς κυρίως να αφήνει να εννοηθεί ότι ένα από αυτά εκφράζει την Επιτροπή.

Κάποιοι πάντως με πολύ καλή γνώση των ευρωπαϊκών πραγμάτων και της ιστορίας της Ένωσης μίλησαν για «Μαύρη Βίβλο», για πολλούς λόγους, που δεν είναι του παρόντος.

Ακολούθησε η συνάντηση των Βερσαλλιών , όπου οι τέσσερις μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρώπης, Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία επιχείρησαν την συγκρότηση ενός μετώπου, που θα επιχειρήσει να διαμορφώσει τις κατευθύνσεις και πιθανόν τις αποφάσεις της επερχόμενης κρίσιμης Συνόδου στο τέλος Μαρτίου.

Θα μπορούσε κάποιος με βεβαιότητα σχεδόν, μελετώντας τα όσα συζητήθηκαν και τα όσα δήλωσαν στην συνέχεια οι ηγέτες να συμπεράνει σε γενικές γραμμές, ότι  «η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων» είναι το νέο όχημα με το οποίο θα επιχειρήσει να κινηθεί η Ευρώπη και να ξεπεράσει την πολυεπίπεδη κρίση στην οποία βυθίστηκε, αλλά και τους κινδύνους που διαμορφώνονται από τον ευρωσκεπτικισμό, τα αδιέξοδα και την άνοδο των ακροδεξιών και ρατσιστικών δυνάμεων , που ενισχύονται σταδιακά στο σύνολο της Ευρώπης.

Η Καγκελάριος Α. Μέρκελ ήταν σαφής :

 «Πρέπει να έχουμε το θάρρος να παραδεχτούμε ότι κάποιες χώρες μπορούν να προχωρήσουν γρηγορότερα από άλλες».

Και ο Πρόεδρος Ολάντ :

«Η ενότητα δεν σημαίνει ομοιομορφία. Αυτός είναι ο λόγος για το οποίο τάσσομαι υπέρ της ύπαρξης νέων μορφών συνεργασίας, υπέρ νέων σχεδίων, υπέρ αυτού που αποκαλούμε διαφοροποιημένες συνεργασίες. Με αυτόν τον τρόπο ορισμένες χώρες θα μπορούσαν να προχωρήσουν πιο γρήγορα και πιο μακριά σε τομείς όπως η άμυνα, η ευρωζώνη, μέσω της εμβάθυνσης της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, όπως η φορολογία και η κοινωνική εναρμόνιση, όπως είναι ο πολιτισμός, ή η νεολαία».

Στην ίδια κατεύθυνση ήταν και οι δηλώσεις των άλλων ηγετών.
Βρισκόμαστε ουσιαστικά μπροστά σε μια άτυπη «καταγγελία» των  Ιδρυτικών Συμβάσεων, των Διακηρύξεων και των Συμφωνιών πάνω στις οποίες στηρίζεται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι βρισκόμαστε μπροστά στην διαμόρφωση μιας διαφορετικής Ευρωζώνης, σίγουρα μιας άλλης «ένωσης» των κρατών του κοινού νομίσματος, στην οποία δύσκολα μπορεί να δεχτεί κάποιος ότι θα συνυπάρχουν αυτοί που δάνεισαν  και αυτοί που χρωστούν, αυτοί που θέλουν να προχωρήσουν «πιο γρήγορα και πιο μακριά» και αυτοί που αγωνίζονται ακόμη να παραμείνουν στην υπάρχουσα Ένωση.

Και η Ελλάδα;

Τα κόμματα ασχολούνται με την αξιολόγηση, που «καθυστερεί» ή «ολοκληρώνεται σύντομα», με τα εσωτερικά τους, με τις αλληλοκαταγγελίες, με λίγα λόγια με το θλιβερό σήμερα της χώρας.
Το αύριο, που δεν είναι πολύ μακριά και θα καθορίσει το μέλλον της και την ζωή των επόμενων γενεών, όσο θολό και αβέβαιο και αν προκύπτει, είναι σαν να μην υπάρχει.

Ο πρωθυπουργός κάνει  κάποιες δηλώσεις αγκιστρωμένος ιδεοληπτικά στα όσα κατά καιρούς δήλωνε κατά της λιτότητας, «που επιβάλλουν τα συντηρητικά κέντρα», επιχειρώντας να δώσει την δική του ερμηνεία για την συγκρότηση των δυνάμεων που «θέλουν  να προχωρήσουν». 

Ιδεοληψίες, βολονταρισμοί, λόγια κενά περιεχομένου, όπως και οι κατά καιρούς δηλώσεις του για την πορεία της αξιολόγησης.

«Ήρθε η ώρα να συζητήσουμε όχι για μια Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, αλλά για μια Ευρώπη των πολλών επιλογών και των ενισχυμένων συνεργασιών. Να ανοίξουμε την συζήτηση για την εθελοντική συμμετοχή, όσων το επιθυμούν σε ένα ανώτερο στάδιο συνεργασίας για να προχωρήσουν τα πράγματα μπροστά»…

Εάν κανείς αφαιρέσει την αοριστία και τις ελπίδες, θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι ο Α.Τσίπρας προτιμά και προτείνει ουσιαστικά μια «Ευρώπη αλά καρτ», όπου κάποιος μπορεί να επιλέγει τι θέλει και να απορρίπτει τι δεν θέλει…

Για την Αντιπολίτευση το θέμα φαίνεται πως « δεν έχει τεθεί ακόμη». Και αυτό ισχύει για το σύνολο των λεγόμενων φιλοευρωπαϊκών δυνάμεων», την Ν.Δ. την Δημοκρατική Συμπαράταξη, το Ποτάμι, την Ένωση Κεντρώων.

Αυτό που χαρακτηρίζει την στάση της είναι η απουσία στοιχειωδών προσεγγίσεων για την  διαμόρφωσης μιας πολιτικής για το αύριο της Ευρώπης, η άσκηση μιας αποτελεσματικής πίεσης στην κυβέρνηση, έστω μια προγραμματική  διατύπωση προβληματισμών σε μια από τις αναρίθμητες εσωκομματικές συναντήσεις, η οργάνωση ενός ανοικτού διαλόγου υψηλού επιπέδου.

Όλοι πάντως αποφεύγουν μια γενικευμένη συζήτηση στην Βουλή.
Συμπέρασμα;

Το αύριο της  Ευρώπης απουσιάζει δραματικά από τον ορίζοντα της ελληνικής πολιτικής τάξης.

Υ.Γ.
Στο μεταξύ έληξαν οι εργασίες της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, όπου συζητήθηκε το φλέγον θέμα της «Ευρώπης των πολλών ταχυτήτων», χωρίς κοινό ανακοινωθέν για πρώτη φορά, λόγω των διαφωνιών της Πολωνίας σε πολλά σημεία του.

Την ενημέρωση ανέλαβαν να  κάνουν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντ. Τούσκ και ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζ.Κ. Γιούνκερ.

Ο δεύτερος περιορίστηκε κυρίως στο να κάνει εμφανές ότι οι «πολλές ταχύτητες», που περιλαμβανόταν στα 5 σενάρια της Επιτροπής, ήταν το σενάριο που προτιμούσε και να διαλύσει κάποιους φόβους των εταίρων εκ της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά ο Ντ. Τουσκ ήταν σαφής: «Μετά την Σύνοδο της Μάλτας αλλά και την δημοσίευση της Λευκής Βίβλου της Επιτροπής, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων, θα είναι μέρος της συζήτησης ενόψει της επετείου της Ρώμης».


Καταβλήθηκε βέβαια ιδιαίτερη  προσπάθεια των κορυφαίων ηγετών, αλλά και των Προέδρων της Επιτροπής και του Συμβουλίου να διαλύσουν τους φόβους που προκάλεσε σε κράτη μέλη η εξαγγελία αυτών των αλλαγών. Επρόκειτο για ένα  «καθησυχαστικό περιτύλιγμα» φυσικά, που σε τίποτε δεν αλλάζει τις  σχεδιαζόμενες νέες πραγματικότητες στην Ενωμένη  Ευρώπη.  

Σχόλια