Η ΠΑΡΑΙΤΗΣΗ ΤΟΥ Γ. ΚΙΜΟΥΛΗ. Οι πραγματικές αιτίες, οι ευθύνες και οι επιπτώσεις της.

Τα όσα ακολούθησαν την αιφνιδιαστική, σχεδόν για όλους, παραίτηση του Γιώργου Κιμούλη από την θέση του Προέδρου του Διοικ. Συμβουλίου του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΚΠΙΣΝ), ανέδειξαν κυρίως δύο στοιχεία.

Την «παλαιοημερολογίτικη» λογική του ΣΥΡΙΖΑ για την επιλογή των προσώπων που στελεχώνουν τους πολιτιστικούς οργανισμούς και τις ευθύνες τόσο του «Ιδρύματος», όσο και του πρωθυπουργού.

Το διαφωτιστικό ρεπορτάζ του Σάκη Ιωαννίδη στην Καθημερινή της 17 Μαρτίου, αλλά και στις πολιτιστικές σελίδες άλλων εντύπων,εξηγούν με  σαφήνεια τα όσα προηγήθηκαν και για το καθένα που έχει έστω και μικρή πείρα για τα συμβαίνοντα στις διοικήσεις των πολιτιστικών οργανισμών του Δημοσίου, δηλαδή του ΥΠΟΑ, η αναζήτηση των ευθυνών δεν είναι δύσκολη.

Η ευθύνη για την εξέλιξη αυτήν φαίνεται να βαρύνει τον Γιώργο Κιμούλη, αφού η απροσδόκητη μεταστροφή του, ανέτρεψε μια κατάσταση, που έδειχνε ότι λύθηκαν όλα τα προβλήματα στην κατανομή των αρμοδιοτήτων και τον ρόλο του καθενός.

Εν τούτοις έχω την άποψη ότι πίσω από τις προσωπικές εντάσσεις και επιδιώξεις μέσα στο Διοικητικό Συμβούλιο του «Κέντρου» πρέπει να αναζητηθούν και οι ευθύνες άλλων.

Να ξεκαθαρίσω όμως ότι τον Γιώργο Κιμούλη τον γνώρισα στις αρχές της δεκαετίας του  90, στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, όταν ως νέος λαμπρός ηθοποιός προσκεκλημένος του Μίνου Βολανάκη βρέθηκε στην δίνη μιας έντασης μεταξύ των ηθοποιών, του Καλλιτεχνικού Διευθυντή και του ΥΠΠΟ, στην οποία τελικά μπλέχτηκε και το Δ. Συμβούλιο.

Ο Γ. Κιμούλης ορίστηκε ως εκπρόσωπος των εργαζομένων στο Δ.Σ. και ο ρόλος του στην αντιμετώπιση της κρίσης είναι φυσικό ότι θα ήταν σημαντικός καθώς εκπροσωπούσε την πλευρά εκείνων που απαιτούσαν ανυποχώρητα την παραίτηση του Καλ. Διευθυντή.

Υπήρξε ίσως ο μόνος από τους εκπροσώπους των εργαζομένων στο Διοικητικό Συμβούλιο, που κατά καιρούς έχω γνωρίσει, ο οποίος λειτούργησε ως αυτόνομη ισχυρή προσωπικότητα χωρίς να επηρεάζεται από καμιά πλευρά. Οι απόψεις του ήταν όχι μόνο ενδιαφέρουσες, αλλά και εξαιρετικά υποβοηθητικές , ανεπηρέαστες από τις εξαρτήσεις και τις σχέσεις, συνδικαλιστικές, ή άλλες.

Δεν θα μου περνούσε όμως ποτέ από τον νου ότι κάποια ημέρα , έστω μετά από δεκαετίες θα τον εύρισκα πρόεδρο μιας «Επιτροπής Διαλόγου για την Αναθεώρηση του Συντάγματος»!..

Στα κατοπινά βέβαια χρόνια και ιδίως όταν αναμείχθηκε στην πρόσφατη πολιτική, και με τον τρόπο που το έκανε, τον αδίκησαν και ως προσωπικότητα και ως καλλιτέχνη.

Και ο χρόνος δεν λειτουργεί όπως φαίνεται πάντα προς το καλύτερο.

Ποια στοιχεία του χαρακτήρα σου ενδυναμώνονται και ποια αδρανοποιούνται είναι ένα μυστήριο.

Η ωριμότητα και η σοφία λειτουργούν επιλεκτικά.

Και το χειρότερο, πάντα θα καραδοκεί η Κίρκη της πολιτικής, εφ όσον την έχεις επιλέξει..

Με την πείρα δεκαετιών σε θέσεις διοικητικές , ή διευθυντικές σε  Πολιτιστικούς Οργανισμούς , κρίνω την κατάσταση που δημιουργήθηκε στο ΚΠΙΣΝ ( ας βρεθεί επιτέλους ένα σύντομο όνομα για το Κέντρο αυτό, για να μας απαλλάξει από το κακόηχο αρκτικόλεξο) και αναζητώ τις βαθύτερες αιτίες αυτών που προέκυψαν.

Το όντως απίστευτο γεγονός   προσφέρεται βέβαια για κάθε είδους κριτική, αλλά χωρίς να αποκλείω την λογική των όσων  καλόπιστα, ή από  πολιτικά , ή και προσωπικά κίνητρα έχουν διατυπωθεί, περιορίζομαι στον ρόλο του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος» και τις ευθύνες της κυβέρνησης και προσωπικά του πρωθυπουργού.

Οι άνθρωποι του «Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος» έδειξαν από την αρχή, αλλά και στην συνέχεια την  αγωνία τους για την τύχη του «Κέντρου», ιδιαίτερα όταν πλησίασε η ώρα να παραδοθεί  στην κυβέρνηση και να αποτελέσει πλέον  μέρος της πολιτιστικής πολιτικής του Υπουργείου Πολιτισμού.

Οι διασταυρούμενες πληροφορίες επιμένουν ότι όλα τα σχετικά με την οργάνωση, την κατανομή των αρμοδιοτήτων και τον ρόλο του καθενός, συμφωνήθηκαν σε τηλεδιάσκεψη του Διοικ. Συμβουλίου και εκπροσώπων του Ιδρύματος, παρόντος φυσικά και του Γ. Κιμούλη.

Φαίνεται λοιπόν ότι το «Ίδρυμα» ενώ δεν κατάφερε να επιβάλλει μια διαδικασία διεθνούς πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ανάδειξη Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου, επέβαλε την συμμετοχή του στην ρύθμιση των εσωτερικών λειτουργικών θεμάτων και κατά πάσα πιθανότητα, επέβαλλε και το πρόσωπο στο οποίο ουσιαστικά έχει ανατεθεί η ευθύνη της διοίκησης του «Κέντρου», τον Νίκο Μανωλόπουλο. Οτιδήποτε διαφορετικό ακούγεται, φαίνεται να  αρνείται να αξιολογήσει το ζωηρό ενδιαφέρον το «Ιδρύματος» για την επιτυχία του εγχειρήματος.

Είχε δηλαδή ουσιαστική, για να μην  πω καταλυτική, συμμετοχή στην καθιέρωση των   βασικών χαρακτηριστικών  του Κανονισμού που θα διέπει τις αρμοδιότητες και τις  σχέσεις του Προέδρου του Δ.Σ. με τον Διευθύνοντα Σύμβουλο και τα μέλη του Δ.Σ. Και φυσικά με τους Πολιτιστικούς Οργανισμούς που φιλοξενούνται στο Κέντρο, την Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Γιατί και εκεί θα πρέπει να περιμένουμε μελλοντικά προβλήματα.

Ας το δούμε καθαρά. Το ΚΠΙΣΝ δεν είναι  ένα υβρίδιο για την ελληνική πολιτιστική πραγματικότητα. Προηγήθηκε το Πολιτιστικό Συγκρότημα της Μονής Λαζαριστών, στο οποίο στεγάζονται το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος με δύο Σκηνές του, η Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης. Διαφέρει βέβαια σημαντικά, καθώς διοικείται από Δ.Σ. απαρτιζόμενο από τους εκπροσώπους των φορέων που φιλοξενεί , του Δήμου Σταυρούπολης και της Περιφέρειας, ως ιδιοκτήτη του Συγκροτήματος. Είχε θεωρηθεί ως μέγιστη πολιτιστική παρέμβαση στην απέραντη Δυτική Θεσσαλονίκη και την ευρύτερη περιοχή της.

 Στην περίπτωση όμως του «Κέντρου» πολλοί  εξέφρασαν από την αρχή ήδη  αμφιβολίες για την καταλληλόλητα του χώρου όπου μεταφέρονται η Εθνική Λυρική Σκηνή και η Εθνική Βιβλιοθήκη, λόγω της απόστασης τους από το κέντρο της Αθήνας.

 Στις αβεβαιότητες που το συνοδεύουν, προστίθενται τώρα και οι άγνωστες επιπτώσεις από το τι θα γίνει στο Ελληνικό και τον απέραντο παραλιακό χώρο, που τώρα σχεδιάζονται.

Ανεξάρτητα λοιπόν από την κυβέρνηση, το «Ίδρυμα» δεν θα παύσει  να ενδιαφέρεται και να «μετέχει» έστω άτυπα στα της λειτουργίας του «Κέντρου».

Η ευθύνη του πρωθυπουργού είναι φυσικά  αναμφισβήτητη.

Λειτούργησε στην περίπτωση του μεγαλύτερου πολιτιστικού οργανισμού που δημιουργήθηκε  στην χώρα, του πιο περίπλοκου και σύνθετου, του πιο απαιτητικού, για τον οποίο το ελληνικό κράτος ανέλαβε συγκεκριμένες δεσμεύσεις  απέναντι στον δωρητή και την  ελληνική κοινωνία, με όρους μικροκομματικών βλέψεων και σκοπιμοτήτων.

Λειτούργησε ως μικρός κομματάρχης, που ενδιαφέρεται να βολέψει ένα οπαδό ή φίλο, στον οποίο χρωστά κάποιες υπηρεσίες.

Έχασε την ευκαιρία να δείξει πως και στην Ελλάδα μπορούν να ισχύουν και  η αξιοκρατία, και ο σεβασμός στις σπουδές ,τις εμπειρίες και ικανότητες εκείνων στα χέρια των οποίων η χώρα, όχι ο πρωθυπουργός, παραδίνουν ένα τεράστιας σημασίας πολιτιστικό οργανισμό.

Αποδέχτηκε τον διορισμό του Νίκου Μανωλόπουλου επί δεκαετίες Διευθυντή του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών  και συνεργάτη του Χρήστου Λαμπράκη, ως Διευθύνοντος Συμβούλου, πιθανόν μετά από συμβιβασμό με το Ίδρυμα, καθώς επέμεινε για την ανάληψη της προεδρίας του Δ.Σ. από τον Γιώργο Κιμούλη.

Ο συνδυασμός προξένησε έκπληξη στους γνωρίζοντες πρόσωπα και πράγματα.

Είναι γνωστές οι απόψεις και οι καταγγελίες που κατά καιρούς εκτόξευσαν στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και της κυβέρνησης εναντίον του Μεγάρου Μουσικής για τον «ελιτισμό» του και φυσικά του Χρήστου Λαμπράκη, ως «πατριάρχη της διαπλοκής».

Αλλά ο Νίκος Μανωλόπουλος εκτός από τις σημαντικές σπουδές και την εξαιρετική και πετυχημένη θητεία σε οικονομικούς και πολιτιστικούς Οργανισμούς, έχει και ένα πολιτικό  παρελθόν (ΚΚΕ Εσωτερικού, Β΄ Πανελλαδική), που βοηθά, αν χρειαστεί, ως άλλοθι.

Δεν μπορούμε όμως να δεχτούμε, δεν υπάρχει σοβαρότητα για μια τέτοια καταγγελία, ότι ο υπουργός Οικονομικών διόρισέ τον Νίκο Μανωλόπουλο στο κρίσιμο πόστο του εκτελεστικού στελέχους ως Διευθύνοντος Συμβούλου του «Κέντρου», στο πλαίσιο μιας υφέρπουσας διαφωνίας του με τον πρωθυπουργό.

Εάν επρόκειτο να σταθεί απέναντι στον Α. Τσίπρα,  ο Ε. Τσακαλώτος, δεν θα επέλεγε το πεδίο του Κέντρου Πολιτισμού, ούτε πολύ περισσότερο τον Ν. Μανωλόπουλο  για αυτό.

Κάτι τέτοιο φυσικά υπονοεί η επιστολή παραίτησης του Γ. Κιμούλη όταν αναφέρεται σε «εσωκομματικές διαπραγματεύσεις», που καθόρισαν το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μεταξύ Προέδρου του Δ.Σ. και του Διευθύνοντος Συμβούλου.

Γιατί τότε πρέπει να δεχτούμε ότι τον πρωθυπουργό τον χωρίζει από τον υπουργό του των Οικονομικών όχι μια διαφορετική αξιολόγηση προσώπων, αλλά κάτι πολύ σημαντικότερο.

Ένα συμπέρασμα.

Το πλήγμα στην σοβαρότητα, την αξιοπιστία,  και το κύρος του Πολιτιστικού Κέντρου Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος είναι σοβαρό.

Ακόμη και αν ξεχαστεί η διοικητική αναταραχή, θα μείνουν στην κρίσιμη στιγμή της έναρξης της λειτουργίας του τα σημάδια της προχειρότητας, της έλλειψης σεβασμού απέναντι στον ρόλο που το «Κέντρο» καλείται να παίξει για τον πολιτισμό στην Αθήνα και την χώρα.

Το τραύμα είναι βαρύ.

Υ.Γ.

Η επιλογή του νέου Προέδρου του Διοικ. Συμβουλίου, γίνεται τώρα πιο περίπλοκη και ιδιαίτερα δύσκολη ιστορία.

Και φυσικά θα  πρέπει να περιμένουμε σύντομα την παραίτηση του Γ. Κιμούλη και από την προεδρεία του  «Διαλόγου για την Αναθεώρηση του Συντάγματος». Με  τους λόγους, τις καταγγελίες και τα υπονοούμενα της παραίτησης του από το ΚΠΙΣΝ, έχουν εξανεμιστεί τα περιθώρια για μια «σοβαρή» και αξιοπρεπή συνέχιση της συνεργασίας του με την κυβέρνηση , τον ΣΥΡΙΖΑ ,αλλά και τα μέλη του Δ.Σ του «Διαλόγου».