ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 2010- Η πρότασή της ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης

Η επιλογή της Κωνσταντινούπολης ως «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης» για το 2010, έγινε με εντελώς διαφορετικό τρόπο από αυτόν της Θεσσαλονίκης.

Ήδη από τότε, από το 1993, είχε αποφασιστεί από το Συμβούλιο των Υπουργών Πολιτισμού, ότι η διαδικασία πρέπει να αλλάξει και είχαν δοθεί σχετικές οδηγίες στην Επιτροπή να επεξεργαστεί μια σχετική πρόταση.

Εν τούτοις και μέχρι το 2004, η ανάδειξη των πόλεων που ανελάμβαναν την διοργάνωση του μεγάλου αυτού Ευρωπαϊκού πολιτιστικού θεσμού συνέχιζε να πραγματοποιείται στην βάση ουσιαστικά μιας διακυβερνητικής συνεργασίας.

Ακολούθησαν αλλαγές, όπως είχε αποφασιστεί, στις διαδικασίες, οι οποίες επρόκειτο να εφαρμοστούν για την περίοδο 2005-2019, που επηρεάστηκαν κυρίως από την είσοδο των νέων κρατών στην Ένωση , ενώ ταυτόχρονα καθορίστηκε ότι η διαδικασία θα περιελάμβανε δύο πόλεις εντός και μία πόλη εκτός της Ένωσης.

Οι αλλαγές αυτές είχαν βέβαια τεχνικό-πολιτικό χαρακτήρα, την επέκταση δηλαδή του θεσμού και στα νέα κράτη-μέλη , αλλά και στην «άλλη» Ευρώπη.

Οι ουσιαστικές, ποιοτικές αλλαγές επήλθαν αμέσως μετά την καθιέρωση μιας διαδικασίας αξιολόγησης των υποψηφιοτήτων από μια ανεξάρτητη 7μελή επιτροπή προσωπικοτήτων, ειδικών σε θέματα πολιτισμού, τα μέλη της οποίας διοριζόταν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2), το Συμβούλιο (2), την Επιτροπή (2) και το Συμβούλιο των Περιφερειών (1).

Τον Μάρτιο του 2006 , πραγματοποιήθηκε η συνάντηση της Επιτροπής, που είχε επιλεγεί για την αξιολόγηση των υποψηφίων πόλεων για το 2010.

Στο σχετικό πρακτικό της αναγράφονται εκτός των προκαταρκτικών διαδικασιών και συζητήσεων, οι παρουσιάσεις των υποψηφιοτήτων από τους εκπροσώπους των ενδιαφερομένων πόλεων.

Για μας έχει φυσικά ενδιαφέρον πως υποστήριξαν την υποψηφιότητα της Κωνσταντινούπολης οι εκπρόσωποι του Οργανισμού ,που συγκροτήθηκε για την προετοιμασία την διαχείριση και την οργάνωση του θεσμού.

Ο τονισμός κάποιων λέξεων, ή και φράσεων, επιδιώκει να επισύρει την προσοχή του αναγνώστη σε κάποιες πτυχές, που έχουν γενικό, αλλά και ειδικό ενδιαφέρον.

«Ως Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, η «Κωνσταντινούπολη, πόλη των τεσσάρων στοιχείων» θα λειτουργήσει ως συνδετική γέφυρα της Ευρώπης με την Ανατολή της. Η Κωνσταντινούπολη αποτελεί ζωντανό παράδειγμα συνάντησης πολιτισμών καθώς βρέθηκε για αιώνες στο σταυροδρόμι συνάντησης των ευρωπαϊκών πολιτισμών και έμαθε τις «ζωντανές διαφορές».

Το πρόγραμμα της χρονιάς καταρτίστηκε βάσει των τεσσάρων στοιχείων του σύμπαντος, γεγονός που αποκτά ιδιαίτερη σημασία για την Κωνσταντινούπολη: «Γη», αναφέρεται στην παράδοση και την μεταμόρφωση. «Αέρας- Θεόπεμπτο» θα σμίξει ντόπιους και ξένους μουσικούς. «Νερό- η πόλη και η θάλασσα» θα επικεντρωθεί σε μια πλειάδα εκδηλώσεων στο Βόσπορο και «Φωτιά- δυναμικά προς το μέλλον» θα επικεντρωθεί στις σύγχρονες τέχνες και σε γεγονότα που απευθύνονται στο ευρύ κοινό.

Η αντιπροσωπεία υπογράμμισε ότι η Κωνσταντινούπολη με αυτό το πρόγραμμα, ξεκίνησε μια πρωτοποριακή ανελικτική διαδικασία, κινητοποιώντας μεγάλο τμήμα του πληθυσμού της καθώς και οργανώσεων πολιτών, κατά τρόπο ώστε, η κοινωνία και οι οργανώσεις της να κάνουν υπόθεσή τους το πρόγραμμα αυτό.
Κατά την διάρκεια της χρονιάς, ως Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, δηλώνει με έμφαση η αντιπροσωπεία, οι τέχνες θα εκλαϊκευτούν, έτσι ώστε να προσελκύσουν τμήματα του πληθυσμού, τα οποία στο παρελθόν δεν θα αποτελούσαν πρωταρχικό στόχο για τέτοιους είδους εκδηλώσεις.

Επί πλέον θα δοθεί έμφαση στην προώθηση νέων καλλιτεχνών, για τους οποίους η χρονιά της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας θα αποτελέσει μια μοναδική ευκαιρία ανάδειξής τους σε διεθνές επίπεδο.

Η ομάδα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας θα συνεργαστεί στενά με το δίκτυο των συνεργαζομένων πόλεων της Κωνσταντινούπολης και ιδιαίτερα με τις τέως και τις μελλοντικές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες, με σκοπό την εκμετάλλευση της τεχνογνωσίας τους.

Η πρωτοβουλία για την υποψηφιότητα της Κωνσταντινούπολης ξεκίνησε από τις οργανώσεις των πολιτών. Αυτές οι οργανώσεις- συμπεριλαμβανομένων και των πολιτιστικών οργανισμών-αποτελούν τους στυλοβάτες της σύλληψης, του σχεδιασμού και της εφαρμογής αυτού του σχεδίου.

Επέλεξαν μια δομή που αφήνει ανοικτή την πόρτα σε όποιον θέλει να προσφέρει και καθιέρωσαν ένα καινούργιο μοντέλο κοινής λήψης αποφάσεων. Ενώ είναι ανοικτή η συμμετοχή στο σχεδιασμό του προγράμματος και των διαφόρων εκδηλώσεων, καθιερώθηκε μια ξεκάθαρη διοικητική διάρθρωση , η οποία συνίσταται στην ύπαρξη ενός διοικητικού και ενός εκτελεστικού (εντεταλμένου) συμβουλίου, που θα συνεδριάζει σε τακτά χρονικά διαστήματα και θα εποπτεύει την εξέλιξη του προγράμματος και των εκδηλώσεων, που θα φέρουν εις πέρας την χρονιά της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας 2010.

Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην επικοινωνία και προβολή. Θα γίνουν ειδικές συνεργασίες με εφημερίδες, ραδιόφωνα και τηλεοπτικούς σταθμούς. Επίσης οι οργανωτές του σχεδίου για το 2010 θα συνεργαστούν στενά με 26 σχολές επικοινωνίας και θα μετατρέψουν τους νέους καλλιτέχνες σε «πρέσβεις» στο εξωτερικό, της υποψηφιότητας της Κωνσταντινούπολης για το 2010.Μια από τις χρηματοδοτικές κινήσεις στην Κωνσταντινούπολη είναι η επιβολή ειδικού φόρου καυσίμων για το γεγονός της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, μετατρέποντας έτσι τα βενζινάδικα σε σημεία συζήτησης και ανταλλαγής απόψεων των κατοίκων για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα.

Καταλήγοντας η αντιπροσωπεία υπογράμμισε ότι ο τίτλος της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και οι εκδηλώσεις το 2010 θα μετατρέψουν την Κωνσταντινούπολη του ένδοξου παρελθόντος και του παρόντος σε μια δυναμική πόλη του μέλλοντος».