ISTANBUL 2010 - Cultural Capital οf Europe. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ 2010 - Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης

Μια πρόκληση για την Θεσσαλονίκη


Ο θεσμός της «Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης», «η μέγιστη πολιτιστική δράση της Ενωμένης Ευρώπης» , κατά την διατύπωση της Επιτροπής Αξιολόγησης των υποψήφιων πόλεων, έχει πάντοτε ιδιαίτερη σημασία για την Θεσσαλονίκη

Πρώτα γιατί υπήρξε και για την Θεσσαλονίκη η κορυφαία στην πολιτιστική της ιστορία, θεσμική δράση και δέκα χρόνια μετά το 1997, είναι καιρός να αρχίσει μια νηφάλια συζήτηση και μια αντικειμενική αποτίμηση τόσο των γεγονότων, όσο και κυρίως των αποτελεσμάτων.

Και δεύτερο, επίκαιρο και φυσικά κρίσιμο και ενδιαφέρον, γιατί επέρχεται η Κωνσταντινούπολη Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2010, γεγονός μεγάλης σημασίας για την Θεσσαλονίκη, εάν φυσικά η πόλη αυτή συνεχίζει να ενδιαφέρεται για ένα Μητροπολιτικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή και δεν πρόκειται μόνο για λόγια και κούφιες διακηρύξεις και κυρίως αν είναι αποφασισμένη να μετέχει δυναμικά στο σύγχρονο παιχνίδι του ανταγωνισμού των πόλεων.

Αναγκαστικά θα ξυπνήσουν μνήμες της «Βασιλεύουσας» και «Συμβασυλεύουσας» και της «Πρωτοδεύτερης», αρκεί να μην εξελιχθούν σε εφιάλτες.

Μπορεί να έχει κανείς την παραμικρή αμφιβολία ότι η πορεία της Κωνσταντινούπολης προς το 2010 , έχει και για την Θεσσαλονίκη την ιδιαίτερη σημασία της;

Φυσικά και δεν έχουμε αμφιβολίες για το αποτέλεσμα. Το ζητούμενο είναι να μην διευρυνθεί το χάσμα ανάμεσα στις δύο πόλεις, να μην κλείσει το παιχνίδι για την ανάδειξη ενός ισχυρού κοινωνικού, οικονομικού και πολιτιστικού κέντρου στην ευρύτερη περιοχή οριστικά και αμετάκλητα.

Δεν είναι εύκολο ζήτημα.

Γι αυτό και θα απαιτηθεί εθνική στρατηγική, τοπική εγρήγορση, επί μέρους προσαρμογές των σχεδιασμών των πολιτιστικών φορέων- σ αυτό αναφέρομαι εδώ- διεθνείς πρωτοβουλίες, διαρκής κινητικότητα με το μάτι στραμμένο στις εξελίξεις..


Για την Θεσσαλονίκη προκύπτει και ένας επί πλέον λόγος.

Οι δύο πόλεις διεκδικούν ένα ρόλο κοσμοπολιτικό, μια ιστορική διαδρομή συμβίωσης πολιτισμών, μια σύγχρονη σημερινή πολιτιστική πραγματικότητα, όπου ο διάλογος των ιδεών, των πολιτισμών, των θρησκειών, βρίσκουν εύφορο και φιλόξενο έδαφος.

Πρόκειται φυσικά για το μέγα ζήτημα της εποχής μας.

Δεν είναι τυχαίο πόσο κοντά βρίσκονται τα βασικά και κεντρικά συνθήματα των δύο πόλεων ,πορεία διεκδίκησης του θεσμού της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας.

Η Θεσσαλονίκη-Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, μίλησε για «Σταυροδρόμι Πολιτισμών-Σταυροδρόμι Ανατολής- Δύσεως» Το κεντρικό μήνυμα που εξέπεμπε «Η Δύση της Ανατολής, η Ανατολή της Δύσης» κυριάρχησε ως ιδιαιτερότητα και προνόμιο.

Η Κωνσταντινούπολη έχει ως σύνθημά της «Η πόλη των τεσσάρων στοιχείων-Μια γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Ανατολής»

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής διεκδίκησης ο Νουρί Τσολάκογλου τονίζει σχετικά: « Μας ενδιαφέρει η Ιστανμπούλ να αναδείξει την αξία της συνύπαρξης. Σε λίγες πόλεις στον κόσμο βρίσκεις μία συναγωγή, μία εκκλησία κι ένα τζαμί στον ίδιο δρόμο. Εδώ καλλιεργήθηκε κάποτε ένας πολύ ιδιαίτερος κοσμοπολιτισμός και σήμερα μας δίνεται η ευκαιρία να τον ξαναπλησιάσουμε μέσα από την τέχνη».


Σε επόμενα σημειώματα μου θα επιχειρήσω να δώσω μια πληρέστερη εικόνα της Κωνσταντινούπολης Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης, πληροφορίες χρήσιμες φαντάζομαι . για όσους με τον ένα ή τον άλλον τρόπο συνδέονται, μετέχουν, επηρεάζουν, ή καθορίζουν την πολιτιστική πραγματικότητα της πόλης .

Θα τους ενδιαφέρει ελπίζω η πορεία αυτή και ό,τι θα την συνοδεύουν, όπως θα τους ενδιαφέρει και το κρίσιμο παιχνίδι της διεκδίκησης ενός ρόλου στην περιοχή, χωρίς τον οποίο δεν θα υπάρξει απλώς στασιμότητα, θα υπάρξει μετά βεβαιότητος υποχώρηση, για να μην μιλήσω για περιθωριοποίηση.