ΤΟ ΧΑΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΥΚΤΙΑΚΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, και τα προβλήματά του.




Η πρώτη μου αίσθηση, όταν στο σχολείο μας μίλησαν για το Σύμπαν, ήταν αυτή του Χάους..
Προχωρούσαμε με την λογική μέχρις ενός σημείου ταξιδεύοντας νοερά στο διάστημα και κάποια στιγμή βρισκόμασταν μπροστά σε ένα αδιαπέραστο φράγμα, σε ένα χάος, σε βαθμό που να μην μπορούμε να συλλάβουμε ούτε μια λογική διαδικασία προσέγγισης, αλλά και κυρίως ούτε την ουσία, δηλαδή τα πραγματικά, δεδομένα του απείρου κόσμου….

Την ίδια αίσθηση εισπράττω τώρα με το ηλεκτρονικό χάος, το Ιντερνέτ, τα blogs, την Wikipedia, το You Tube, με τα 100 εκατομμύρια επισκεπτών κάθε ημέρα.. Και αναφέρομαι σε ένα μικρό μέρος του ηλεκτρονικού σύμπαντος..

Από τότε που σχεδίασα και εγώ ένα προσωπικό Blog δηλαδή έναν προσωπικό επώνυμο «μονόλογο» ενώπιον κοινού, παρακολουθώ την σχετική ειδησεογραφία με ενδιαφέρον. Ενημερώνομαι έτσι και για τα προβλήματα και τους προβληματισμού άλλων Blogers , επώνυμων και ανώνυμων…

Και καταλήγω στο συμπέρασμα, πως πράγματι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα χάος ασύλληπτων διαστάσεων και κυρίως εξελίξεων, πολύ πιο συγκλονιστικό για την καθημερινότητα της ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων, από αυτό του Σύμπαντος, του οποίου τα μυστήρια και η γοητεία αποκαλύπτονται σε πολύ περιορισμένο κοινό ειδικών επιστημόνων.

Αυτό όμως το απέραντο και ανεξέλεγκτο νέο πεδίο στην ενημέρωση και την επικοινωνία δεν είναι ούτε ανώδυνο, ούτε , πολιτικά , ιδεολογικά και άρα ηθικά ουδέτερο.
Ζήσαμε ήδη τον καταλυτικό τους ρόλο στην κλασσική προεκλογική δραστηριότητα.

Μια νέα γενιά «χρηστών» προβάλλει στον ορίζοντα που πλέον δεν είναι απλοί καταναλωτές, αλλά ταυτόχρονα και δημιουργοί εικόνων απόψεων, ιδεών και πληροφοριών, συνήθως χωρίς πρόσωπο, χωρίς υπογραφή, και άρα χωρίς δεσμεύσεις.

Αυτές οι χιλιάδες των ηλεκτρονικών δημιουργών, δεν θα είχαν ποτέ την δυνατότητα να «αναρτήσουν» την παραγωγή,
τις απόψεις, τις αντιρρήσεις, να τις παρουσιάσουν στο ευρύ κοινό, στην «αγορά» , με την αρχαιολογική σημασία του όρου.

Σε μια αγορά όμως παγκόσμια εκατομμυρίων αποδεκτών-καταναλωτών, διαμορφώνεται ένα ιδιόρρυθμο «παγκόσμιο χωριό», που κινείται δυναμικά, αλλάζει, επηρεάζει και κυρίως δεν ελέγχεται από νόμους, μηχανισμούς, συστήματα εθνικά και διεθνή.

Αναρωτιέμαι λοιπόν τι θα συμβεί στα επόμενα 10 χρόνια, καθώς οι εξελίξεις, οι νέες μορφές επικοινωνίας αυξάνονται με ταχύτητα ασύλληπτη και επιρροή που δεν μπορεί να αξιολογηθεί.

Έχει λοιπόν σημασία να αναφερθώ σε τρία πρόσφατα περιστατικά, που επιβεβαιώνουν αυτούς τους προβληματισμούς και τα αδιέξοδα, ταυτόχρονα όμως προσδοκούν και προτείνουν λύσεις..
Ο Νίκος Δήμου (doncat) διέκοψε δύο φορές την λειτουργία του πλέον δημοφιλούς Blog στην χώρα , με χιλιάδες επισκέπτες και εκατοντάδες σχολιαστές, μπροστά στο αδιέξοδο – και τις στενοχώριες- που του δημιούργησαν , η ανεξέλεγκτη , συχνά προσβλητική και υβριστική παρέμβαση ανώνυμων σχολιαστών.
Ταυτόχρονα προβληματίζεται έντονα πως τυχόν εγκατάσταση κάποιου από τους μηχανισμού ελέγχου και διαγραφής των ανεπιθύμητων επισκεπτών, διαφοροποιεί δραματικά τον ίδιο τον χαρακτήρα και την λογική των Blogs..

Μόλις πρόσφατα σε μια σχετική μελέτη του με τίτλο «blog, ειδήσεις απ το δικό σου δωμάτιο» ο Ν. Ανδριωτάκης αναφέρθηκε στα σχετικά προβλήματα με ιδιαίτερα γλαφυρό τρόπο:

«Η ελευθεριακή και δημοκρατική φύση του Μέσου είναι δεδομένη. Όπως βέβαια είναι και η παθολογία του. Οι δαίμονες έχουν παρεισφρήσει στο Διαδύκτιο από καιρό. Ανώνυμοι ιστολόγοι που υβρίζουν και καταστρέφουν το διάλογο, εταιρείες που δημιουργούν ψευδοϊστολόγια, ΜΜΕ που προσπαθούν να απαξιώσουν το φαινόμενο. Για να αποφύγουμε ακόμα πιο βίαιες εκτροπές πρέπει να συμφωνήσουμε σε μια πλατφόρμα δεσμεύσεων σ έναν «κώδικα εικονικής κυκλοφορίας». Φανταστείτε το οδικό δίκτυο χωρίς κανόνες και σήμανση…»

Στην μόνιμη στήλη του «ΕΝΑ ΒΛΕΜΜΑ» στην Κυριακάτικη Καθημερινή, ο Νίκος Ξυδάκης, με αφορμή την συμπλήρωση δύο χρόνων λειτουργίας του προσωπικού του Blog και αναφερόμενος στις «παιδικές ασθένειες» πολλών blogers σημειώνει μεταξύ άλλων:

« Ωστόσο, εφ όσον διεκδικούν τη μαζικότητα του μέσου, φέρουν παρόμοια την ηθική ευθύνη έναντι του δυνητικού κοινού. Και ακεραία την ευθύνη για το ψέμα ή την κακογουστιά. Κρίνεται και ο Μπλόγκερ, όπως κρίνεται ο κάθε δημοσιολογών».

Υ.Γ. 1

Αν παρακολουθήσει κανείς πιο προσεκτικά τους επώνυμους-δημόσιους blogers (πολιτικούς, δημοσιογράφους, διανοούμενους, καλλιτέχνες) θα αντιληφθεί αμέσως, πως κυριαρχούνται από μια γοητεία, που προσφέρει αυτή η άμεση έστω ανώνυμη, έστω επιθετική , αλλά πάντως προσωπική επικοινωνία που τους προσφέρει το μέσο.

Και παράλληλα μια ανομολόγητη, πιθανόν και μη συνειδητοποιημένη ακόμη «εξάρτηση», που τους κρατά δεμένους σχεδόν με το blog και τον οποιασδήποτε μορφής και περιεχομένου «διάλογο»..

Υ.Γ. 2

Λοιπόν φαίνεται πως οι εκλογές στην Γαλλία, όπου το Διαδίκτυο έπαιξε σημαντικό ρόλο, βρέθηκε μια διέξοδος στα προβλήματα που επισημάνθηκαν παραπάνω.
Ο εγγονός του Πιέρ Μαντές Φρανς ο Τριστάν Μαντές Φρανς, αφού μπήκε στην διαδυκτιακή εκλογική διαμάχη, όπου όπως ήταν αναμενόμενο συνάντησε τα «εκτός ορίων και κανόνων» προβλήματα, επινόησε την nethique, δημιούργησε την WikiNethique, μια Wikipedia της ηλεκτρονικής δεοντολογίας, όπου όλοι οι χρήστες μπορούν να συνεισφέρουν, να διορθώσουν, να προσθέσουν κλπ. Και ήδη πολλά Blogs έχουν υιοθετήσει την «ετικέτα nethique», δεσμεύονται δηλαδή από μια εξελισσόμενη βέβαια, αλλά δεδομένη δεοντολογία.

Σχόλια

  1. Η εξάπλωση των νέων μορφών επικοινωνίας σηματοδοτεί τη διάρρηξη των παραδοσιακών καναλιών επηρρεασμού και χειραγώγησης της κοινής γνώμης.Η σχέση μεταξύ πομπών και δεκτών της πληροφορίας μεταβάλλεται.Ασφαλώς είναι σε προοδευτική κατεύθυνση η παροχή δυνατότητας δημοσιοποίησης απόψεων και θέσεων από εκείνους που δεν είχαν καμμιά ελπίδα στην ολιγοπωλιακά διαρθρωμένη αγορά των ΜΜΕ.Οσο για τους ανώνυμους δαίμονες που λέτε,καθένας ακόμη και στο Διαδίκτυο και πίσω από ένα ψευδώνυμο διαχειρίζεται τη φήμη και την αξιοπιστία του.Για να μπορέσει κάποιος να αποσπάσει ακόμη και τα πέντε λεπτά χρόνου που χρειάζεται η ανάγνωση μιας δημοσίευσης,πρέπει πλέον να κοπιάσει.Προσθέστε και το γεγονός οτι ο κορεσμός και η πλήξη επέρχονται γρηγορότερα στους διαδικτυακούς χρήστες οι οποίοι βομβρδίζονται με πληροφορίες και έτσι καταλαβαίνετε οτι θέλει πραγματικά κότσια για να επιβιώσει κάποιος μακροπρόθεσμα στο διαδικτυακό "χάος".Ισα -ίσα που εδώ η αγορά λειτουργεί πολύ καλύτερα αποτι στον πραγματικό κόσμο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Για τον γ.βαγιανό
    Συμφωνώ πως στην πραγματικότητα πρόκειται για την μεγαλύτερη ανατροπή στην παραγωγή και διακίνηση ιδεών και πληροφοριών. Και πως ο οποιοσδήποτε έχει και την ελάχιστη έστω εικόνα του φαινομένου, δεν μπορεί να έχει οποιαδήποτε τεκμηριωμένη αντίρρηση.

    Συμφωνούμε φαντάζομαι ακόμη, πως οι νέες αυτές μορφές επικοινωνίας βρίσκονται σε μια δυναμική και ανεξέλεγκτη, ευτυχώς, εξέλιξη.
    Ακόμη περισσότερο συμφωνούμε στο αυτονόητο.Ότι δηλαδή όλα πια κινούνται έξω από τους κατεστημένους, πανίσχυρους μηχανισμούς ελέγχου κάθε μορφής.Πράγμα μου τρομοκρατεί ασφαλώς πολλούς.
    Δεν μπορεί όμως κανείς να αμφισβητήσει και την ταυτόχρονη συν-λειτουργία μιας καταστροφικής λογικής- γιατί όχι και ως μηχανισμού των συμφερόντων που ενοχλούνται και διακυβεύονται-,που τείνει να οδηγήσει σε αδιέξοδο πολύτιμες και ασφαλώς απόλυτα χρήσιμες φωνές.

    Η συζήτηση λοιπόν παντού, και στην Ελλάδα πάνω στα προβλήματα αυτά, είναι σοβαρή και εκτεταμένη.
    Έκανα ήδη μια αναφορά στην ιδέα του Τριστάν Μαντές Φρανς για την καθιέρωση μιας δεοντολογίας της γνωστής ως "ετικέτα nethique", την οποία διαμορφώνουν οι ίδιοι οι χρήστες του συστήματος.

    Πρόσφατα η Αμάντα Μιχαλοπούλου, σε ένα κείμενό της με τον εύγλωτο τίτλο "ποιητές και γουρούνια", αναφέρεται σ αυτήν την διεθνή κινητικότητα για την καθιέρωση μιας "διαδικτυακής δεοντολογίας".
    Και μας πληροφορεί πως οι Τιμ Ο Ρέϊλι και Τζιμ Γουέλς της Wikipedia, εισηγήθηκαν ένα σχετικό κώδικα δεοντολογίας.
    Είναι φανερό πως την καθιέρωση κάποιων κανόνων δεοντολογίας επιδιώκουν εναγωνίως κυρίως δημόσια πρόσωπα, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, καλλιτέχνες κ. α. που δέχονται συχνά ανελέητη επίθεση από ανώνυμους σχολιαστές.

    Γι αυτρό και δεν είναι τυχαίο αυτό που προτείνουν στο άρθρο 6 του κώδικά τους οι παραπάνω:
    "Ποτέ μην παλεύειες μ ένα γουρούνι.Λερώνεστε κι οι δύο, αλλά αυτό αρέσει στο γουρούνι".
    Υπάρχει λοιπόν θέμα.
    Και είναι σημαντικό αυτό το ζήτημα.
    Γιατί χτυπά καίρια στην καρδιά της αυτήν την πρωτόγνωρη ελευθερία στην διακίνηση ιδεών και πληροφοριών.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Και πάλι θα συμφωνήσουμε και χαίρομαι γιατί η απάντηση σας διασαφηνίζει το πλαίσιο μέσα στο οποίο κινήθηκε το αρχικό σχόλιό σας.Βέβαια δεν μπορώ να μην επισημάνω οτι μερικοί από τους επώνυμους που αναφέρετε διαχειρισθήκαν με μάλλον "θεατρικό" τρόπο τις επιθέσεις των ανωνύμων σχολιαστών προκειμένου να αυξήσουν περαιτέρω την αναγνωρισιμότητά τους.
    Στην ουσία ,τώρα.Στην διαδικτυακή αγορά κυκλοφορεί ό,τι υπάρχει και στην κοινωνία.Δεν είναι μικρότερος ο κίνδυνος να γίνει ένας ομιλητής σε μια αίθουσα αντικείμενο φραστικής επίθεσης από-ας μου επιτραπεί αν και την απεχθάνομαι τη λέξη-έναν τραμπούκο από τον κίνδυνο να γραφτεί ένα κακοπροαίρετο σχόλιο
    από ανώνυμο σχολιαστή.Ομως το διαδικτυακό μέσο έχει το πλεονέκτημα να επιτρέπει το"πάγωμα" της στιγμής και τις ψυχραιμότερες αντιδράσεις.Επίσης υπάρχουν αν παραστεί ανάγκη καταφυγής και οι μηχανισμοί άμυνας του μέσου.Σας το ξαναλέω καθένας μας είτε ως γράφων είτε ως σχολιάζων υπερασπίζεται την αξιοπιστία και τη σοβαρότητά του και μερικοί από αυτούς που έχουν υποστεί επίθεση δεν ήταν πολύ συνεπείς ούτε στο ένα ούτε στο άλλο.
    Δεν αποκλείω ορισμένοι από τους ανώνυμους σχολιαστές να δρούν με στόχο την υπονόμευση της αξιοπιστίας του μέσου,αλλά δεν αποκλείω από την άλλη και οι επώνυμοι που αναφέρετε να επιζητούν μια ανέξοδη διαφήμιση.Επίσης υποψιάζομαι οτι αρκετοί κόπτονται για τον έλεγχο του μέσου στην προσπάθειά τους να το χειραγωγήσουν ή να κατευθύνουν τα αποτελέσματα από τη χρήση του σε επιθυμητή κατεύθυνση.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Δεν είμαι βέβαιος ότι "στην Διαδικτυακή αγορά κυκλοφορεί ό,τι και στην κοινωνία", αφού η διαδικτυακή αγορά έχει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά. Δίνει την ίδια δυνατότητα έκφρασης στον πιο προβεβλημένο πολιτικό, όσο και σε ένα άγνωστο και ανώνυμο σχολιαστή, που μπορεί να αποκτήσει εξαιρετική δύναμη επιρροής, αδιανόητη για την σημερινή δομή της κοινωνίας.

    Πολύ φοβούμαι πως το "Χάος" εάν επικρατήσει θα εξυπηρετήσει την κατεστημένη πολυποίκιλη εξουσία, που κυριαρχεί ούτως ή άλλως στην κλασική εκτός διαδικτύου "επικοινωνιακή αγορά".

    Οι νέες μορφές επικοινωνίας απελευθερώνουν κυρίως την κοινωνία από τους μηχανισμούς που ελέγχουν σχεδόν τα πάντα σήμερα. Ποιος θα πληγεί συνεπώς εάν τα πράγματα οδηγηθούν σε αδιέξοδο στον καινούργιο "ηλεκτρονικό¨κόσμο της επικοινωνίας;
    Ειλικρινά προβληματίζομαι σοβαρά για όλα αυτά που συμβαίνουν τώρα.
    Και κυρίως γιατί φοβούμαι ότι δεν θα μείνουν για πολύ ακόμη τα πράγματα όπως τα γνωρίζουμε σήμερα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Δημοσίευση σχολίου