ΛΕΩΝ ΝΑΡ.Με αφορμή το πρόσφατο σημείωμά του για τον Πολιτισμό.

Τον Λέοντα Α.Ναρ, δεν έτυχε να τον γνωρίσω μέχρι τώρα. Είναι ο γιος του αξέχαστου Αλμπέρτου Ναρ, του τελευταίου συμβολικού εκφραστή της «πολυπολιτισμικής» Θεσσαλονίκης και ενός γενικά τιμώμενου διανοούμενου.

Τον Λέοντα Ναρ «συνάντησα» για πρώτη φορά, όταν άρχισε να αρθρογραφεί στην «Μακεδονία» και μου έδωσε την εντύπωση ότι κινείται νοσταλγικά πάνω στα ίχνη των βημάτων του πατέρα του και νοερά του ευχήθηκα «καλό ταξίδι», αναλογιζόμενος την μεγάλη αγάπη του Ναρ για την Θεσσαλονίκη και την πολύτιμη συμβολή του στην ανάδειξη της ιστορίας και της ιδιοπροσωπείας της.

Πρόσφατα δημοσίευσε στην «Μακεδονία» και πάλι, ένα σχόλιο με τίτλο «Θεσσαλονίκη και πολιτισμός» και μου έκανε εντύπωση το ότι καταπιάστηκε με ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα, και σύνθετα προβλήματα της πόλης.

Κάποιος ίσως έπρεπε να δώσει ένα «εναρκτήριο λάκτισμα» για να αρχίσει επιτέλους μια σχετική συζήτηση. Μια συζήτηση όμως καλά προετοιμασμένη και οργανωμένη, με την συμμετοχή φορέων και προσώπων, με την συμμετοχή δηλαδή όλων εκείνων, που με τον ένα ή τον άλλον τρόπο διαμορφώνουν την πολιτιστική και καλλιτεχνική ατζέντα της πόλης.

Και όχι μόνο αυτό.
Το κυριότερο είναι να εξασφαλιστεί πως δεν θα παρακολουθήσουμε μονολόγους που απευθύνονται σε κωφούς, δεν θα υποστούμε τον καταιγισμό της αυτοπροβολής, την οχύρωση όλων πίσω από την αυτονομία τους, την αφ υψηλού αντιμετώπιση, την συνθηματολογία και την αφόρητη κενολογία, που συνήθως συνοδεύει κάθε σχετική αναφορά.
Οι «αρμόδιοι» θα πρέπει να είναι έτοιμοι να ακούσουν και οι «κριτές» αποφασισμένοι να μιλήσουν με τόλμη και δημιουργικό πνεύμα.

Ας γυρίσω όμως στο άρθρο του Λέοντα Ναρ.
Δύο ιδέες – ή μήπως ιδεοληψίες;- στοιχειώνουν τις απόψεις που διατυπώνει.
Πολυπολιτισμική Θεσσαλονίκη και ανάγκη αυτογνωσίας.

Η πρώτη δεν κρύβει την κυριαρχούσα σε πολλούς νοσταλγία ενός παρελθόντος που χάθηκε οριστικά και η δεύτερη η γνωστή επίκληση της ανάγκης ουσιαστικής κατανόησης του παρόντος , της αποφυγής δηλαδή των γνωστών κοινοτυπιών ,κάθε φορά που επιχειρούμε να διαγράψουμε το μέλλον, ένα σχέδιο για το αύριο της πόλης.

Εγκλωβισμένοι στην συνθηματολογία και την κενολογία, αδυνατούμε να αντιληφθούμε το αυτονόητο.

Ζούμε σε μια άλλη εποχή, κάτω από άλλες διεθνείς και εθνικές συνθήκες, κάτω από άλλη κοινωνική σύνθεση της πόλης, κάτω από ένα διαφορετικό πολιτικό και οικονομικό περιβάλλον.

Στον διεθνή ορίζοντα και στην περιοχή μας έχουν επέλθει οι πιο αδιανόητες ανατροπές.
Στις διεθνείς σχέσεις και στην οργάνωση των κρατών και των κοινωνιών, κυρίαρχο ρόλο έχει η παγκοσμιοποίηση, η ελευθερία των αγορών.

Είμαστε μέλος της μεγάλης κοινότητας των ευρωπαϊκών λαών, η κίνηση των προσώπων είναι ελεύθερη και η εγκατάσταση τους περισσότερο εύκολη από ποτέ.

Στην ζωή μας κυριαρχούν οι νέες τεχνολογίες επικοινωνίας, και διακίνησης της πληροφορίας. Το Ιντερνέτ, έχει ανατρέψει όλα όσα γνωρίζαμε και ίσχυαν για την δυνατότητα όχι μόνο επικοινωνίας αλλά και διακίνησης ιδεών και εμπορευμάτων.

Η ιδιωτική ραδιοφωνία και τηλεόραση επεμβαίνουν καθοριστικά στην καθημερινότητά μας, διαμορφώνουν νέες ιδεολογίες, καθορίζουν νέα αισθητική, επιβάλλουν νέα πρότυπα.
Νέοι οικονομικοί και πολιτικοί πρόσφυγες ζουν ανάμεσά μας, δεν μπορούν όμως να υποκαταστήσουν τις ιστορικές Κοινότητες της Θεσσαλονίκης, ούτε οικονομικά, ούτε κοινωνικά, ούτε πολιτισμικά.

Προς το παρόν τουλάχιστον.

Η καθημερινότητα μας έχει επηρεαστεί από την μόλυνση που έχει πάρει διαστάσεις άμεσου κινδύνου, η κυκλοφορία οδηγεί σε καθημερινό άγχος, σε κόστος και αδιέξοδα.

Οι κλιματολογικές αλλαγές διαμορφώνουν γύρω μας ένα περιβάλλον Αποκαλύψεως, με συνέπειες στην ζωή μας, αδιανόητες μέχρι τώρα.

Νέες μορφές ψυχαγωγίας, ιδιαίτερα στις νεώτερες δυναμικές και «καταναλωτικές» κοινωνικές ομάδες όπως οι νέοι, επιβάλλονται και οδηγούν στο περιθώριο αυτό που ονομάζουμε ποιότητα, πολιτισμό, αισθητική στην καθημερινότητά μας.

Δεν μπορείς λοιπόν να σχεδιάσεις ένα πολιτιστικό μέλλον για μια πόλη με τα χαρακτηριστικά της Θεσσαλονίκης, κοιτώντας έστω και νοσταλγικά πίσω, αποστρέφοντας το βλέμμα από την γύρω σου νέα πραγματικότητα, επιμένοντας στην εσωστρέφεια , κρατώντας ερμητικά κλειστά τα παράθυρα στον κόσμο.

Ευτυχώς μπορείς να στηριχθείς τώρα πια, σε μια πραγματικότητα εξαιρετική σχετικά με τις υποδομές και τους πολιτιστικούς και καλλιτεχνικούς θεσμούς , σε πρωτοβουλίες δράσεων, που δεν έχουν τίποτε να ζηλέψουν από αντίστοιχες δραστηριότητες στον διεθνή χώρο, από στελέχη που με τόλμη αλλά και σκληρό αγώνα, σχεδιάζουν και πραγματοποιούν τα βήματα αυτά.

Ένα σχέδιο για το μέλλον μπορεί λοιπόν να στηριχτεί σε σταθερή βάση.