ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟ ΠΟΛΙΤΙΚΟ ΤΟΠΙΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ
ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΚΑΙ ΑΥΤΟΝΟΗΤΕΣ ΑΛΗΘΕΙΕΣ


Ενώ η πολιτική επικαιρότητα εξελίσσεται με πρωτοφανείς ρυθμούς σε κυβέρνηση και αντιπολίτευση, ενδιαφέρει νομίζω μια αναφορά στα αποτελέσματα των εκλογών, κυρίως στην πτυχή τους εκείνη που συνδέεται με το σήμερα και το αύριο των κομμάτων που μετείχαν στις εκλογές.

Η Ν.Δ. και ο Κ. Καραμανλής είχαν μπροστά τους μια και μοναδική επιλογή.
Πότε και σε ποια έκταση θα ηττηθούν.

Παρ όλα όσα λέγονται και γράφονται ακόμη- γιατί τις προσεχείς λίγες ημέρες όλα θα αλλάξουν- η πρωτοφανής ήττα δεν οφείλεται βέβαια στην προκήρυξη πρόωρων εκλογών.

Ούτε στις επιλογές του Κ. Καραμανλή, αυτές δηλαδή που εξήγγειλε ο ίδιος στην ΔΕΘ.

Απέναντι του ορθώθηκε αξεπέραστα η χαμένη πενταετία των κυβερνήσεων του, οι ανεκπλήρωτες υποσχέσεις και δεσμεύσεις του, η αμηχανία και η αναβλητικότητα μπροστά στις δύσκολες αλλά πιεστικές στιγμές της διακυβέρνησης του.

Και προ παντός η πλήρης αδυναμία να συλλάβει την διάσταση της επερχόμενης κρίσης και να προετοιμάσει την χώρα για την αντιμετώπιση της.

. Οι εκλογές ,έστω και στο σύντομο διάστημα της προεκλογικής περιόδου, έφεραν στο προσκήνιο την δραματική πραγματικότητα και πέταξαν στα σκουπίδια τα επικοινωνιακά τερτίπια τα οποία είχαν περίπου θεοποιήσει και στα οποία στήριζαν το θαύμα που δε έγινε.

Την πραγματικότητα, πέρα και από τις πλέον δυσοίωνες προβλέψεις παρακολουθούμε τώρα:
Έλλειμμα που θα φτάσει και στο 12%, δημόσιο χρέος που θα ξεπεράσει τα 300 δις. ευρώ, ανάπτυξη αρνητική στο -1% και όλους τους δείκτες της πραγματικής οικονομίας αρνητικούς, ή σε χωρίς προηγούμενο συνεχιζόμενη πτώση.

Εσωκομματική συνέπεια της ήττας;

Ο διαγκωνισμός των υποψηφίων αρχηγών, που ομνύουν στο όνομα της βάσης και της ανάγκης συμμετοχής ψηφοφόρων, οπαδών και φίλων, για την ανάδειξη του νέου αρχηγού, αλλά στο βάθος ο καθένας υπολογίζει στην καλύτερη γι αυτόν διαδικασία.

Η πρωτοφανής νομίζω δήλωση του Κ. Καραμανλή, «κάνετε ότι νομίζετε, εγώ πάντως φεύγω στις 8 Νοεμβρίου, αν δεν υποκρύπτει ένα «δαχτυλίδι» προς την Ντ. Μπακογιάννη, δηλώνει την ψυχολογική κατάσταση του και την οριστική απόφασή του να διακόψει κάθε δεσμό με όλα αυτά.

Προκαλεί κυριολεκτικά θλίψη το γεγονός ότι ενώ στον τύπο και τα περιβόητα «παράθυρα» ακούγονται και γράφονται καθημερινά νηφάλιες, αλλά οργισμένες δηλώσεις για την ανάγκη να «επανιδρυθεί» η συντηρητική παράταξη, να εξελιχθεί σε ένα σύγχρονο κόμμα της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς, με δημοκρατική οργάνωση, ιδεολογία, πρόγραμμα και νέες αντιλήψεις, οι επίγονοι αναλώνονται στο κυνηγητό των εσωκομματικών εκλογών και μόνο.

Και χρησιμοποιώ την λέξη θλίψη γιατί η παράταξη αυτή είναι το άλλο κομμάτι της εναλλαγής στην εξουσία, της ομαλής δηλαδή λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, μια και ο δικομματισμός φαίνεται πως θα μας συνοδεύει για πολλές ακόμη εκλογές, χάρις κυρίως στην πολιτική και την συμπεριφορά των πλέον φανατικών αντιπάλων του , της αριστεράς δηλαδή.

Όσο όμως οι ημέρες περνούν και η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ξεδιπλώνει την πολιτική και τις νέες αντιλήψεις της , τόσο θα αυξάνουν οι πιέσεις προς την Ν.Δ. να μετεξελιχθεί.

Μήπως κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει ήδη με την εκλογή του αρχηγού της Ν.Δ.;

Μήπως δεν επικαλούνται συνεχώς το προηγούμενο της εκλογής του Γ. Παπανδρέου από τις χιλιάδες των μελών και φίλων του Κινήματος;

Από κεκτημένη ταχύτητα νομίζω άρχισα από την Ν.Δ. και όχι από το ΠΑΣΟΚ και την κυβέρνησή του.

Καιρός να το επιχειρήσω.

Και πρώτα πρώτα η σύνθεση της κυβέρνησης, που όπως ομολογείται από όλες τις πλευρές πέτυχε την μεγάλη αποδοχή της από την κοινή γνώμη.

Θα πω και εγώ πάντως μερικές σκέψεις για τα επί μέρους.

Δεν μπορώ ακόμη να αντιληφθώ τον πραγματικό ρόλο του Αντιπροέδρου της κυβέρνησης και κατά συνέπεια την έκπληξη της ανάθεσης του ρόλου αυτού στον Θ. Πάγκαλο.
Θυμούμαι τις σχέσεις του με τον Γ. Παπανδρέου και τους υποτιμητικούς χαρακτηρισμούς του , που για οποιονδήποτε άλλον θα τον οδηγούσαν εκτός ψηφοδελτίων. Άλλοι έχασαν την δυνατότητα αυτή για πολύ μικρότερης σημασίας δηλώσεις.

Ούτε μπορώ να φανταστώ ένα ρόλο συντονιστή του κυβερνητικού έργου, όχι μόνο γιατί δεν είδαμε ποτέ μέχρι τώρα να έχει αυτά τα χαρακτηριστικά ο Θ. Πάγκαλος, αυτήν την κουλτούρα, μια σχετική εμπειρία τέλος πάντων, αλλά και γιατί όλοι αντιλαμβάνονται πως το έργο αυτό έχει ανατεθεί στον υπουργό Επικρατείας ,στενό συνεργάτη και έμπιστο του πρωθυπουργού , τον καθηγητή Χ.Παμπούκη.

Από την άλλη ο μεγάλος αριθμός των υπουργών, που η προηγούμενη πολιτική δράση τους εξελίχθηκε στο εσωτερικό είτε του υπουργείου Εξωτερικών, είτε του κόμματος ως συμβούλων του Γ. Παπανδρέου, ως φίλων και έμπιστων συνεργατών και κυρίως η ανάθεση σ αυτούς κρίσιμων πόστων στην κυβέρνηση είναι παρακινδυνευμένο στοίχημα.

Κέρδισε τις εντυπώσεις μέσα σε μια κοινωνία με την γνωστή στάση της απέναντι στους πολιτικούς, γεννά όμως ερωτηματικά για τις δυνατότητες, την γνώση, την αντοχή και την πολιτική εμπειρία να φέρουν σε πέρας το δύσκολο έργο που τους έχει ανατεθεί.

Η περίπτωση του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Δ. Δρούτσα, είναι χαρακτηριστική. Δέχτηκε τα βέλη και την κριτική, χωρίς καν να συμπληρώσει μια ημέρα στο υπουργείο του.
Στο σύνολό της πάντως η κυβέρνηση φαίνεται να κερδίζει χρόνο ανοχής.

Άλλωστε ένα πράγμα είναι δεδομένο και κοινά αποδεκτό στις περιπτώσεις αυτές.

Η κυβέρνηση και οι υπουργοί που την απαρτίζουν κρίνονται εκ του αποτελέσματος και μόνο.

Δύο στοιχεία της «κυβερνητικής πολιτικής» πλέον ,είναι αξιοσημείωτα.

Ο λόγος του Γ. Παπανδρέου στην πρώτη συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου, λόγος σαφής, ουσιαστικός και κυρίως ανατρεπτικός, ώστε να σου δημιουργεί την εντύπωση ότι η αλλαγή στις αντιλήψεις, στον τρόπο άσκησης της εξουσίας και τους θεσμούς, που από το 1974 επικαλείται το ΠΑΣΟΚ, ίσως τώρα να βρίσκει την πραγματική, την ουσιαστική έκφρασή της και η συμβολική κλήση του επικεφαλής της Ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Πολίτη», να μιλήσει στο πρώτο Υπουργικό Συμβούλιο της νέας κυβέρνησης.

Και φυσικά το αιφνίδιο ταξίδι του στην Κωνσταντινούπολη στην άτυπη Σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών των Βαλκανίων και η συνάντηση του με τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν, ως δείγμα αυτού που ονομάζει επιθετική εξωτερική πολιτική.

Τα δύσκολα βέβαια είναι μπροστά. Κυρίως δε οι επαφές και συνεννοήσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο θέμα του ελλείμματα κλπ και η οικονομική πολιτική που θα διαμορφωθεί ώστε να αντιμετωπιστούν τα επείγοντα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας.

Για το ΚΚΕ, δεν έχω να πω τίποτε περισσότερο από το γεγονός ότι είδε την δύναμη του να περιορίζεται, και μερικές χιλιάδες ψηφοφόρους να το εγκαταλείπουν.

Εξαιρετικής σημασίας γεγονός, που ανεξάρτητα από τις ερμηνείες που δημόσια δίνονται, φαίνεται ότι θα συζητηθεί στο εσωτερικό του κόμματος και πιθανόν να σημάνει, μακροχρόνια φυσικά ,κάποιες προσαρμογές στην πολιτική του.

Και στην κατεύθυνση αυτήν συνηγορεί η πληροφορία ότι στελέχη δοκιμασμένα και επώνυμα κατέθεσαν ήδη μια «πλατφόρμα» , ασκώντας κριτική για την πολιτική του ΚΚΕ και διεκδικώντας μια συζήτηση γι αυτά.

Ο ΣΥΝ είδε τις δυνάμεις του να περιορίζονται δραματικά, αλλά κέρδισε την παρουσία του στην Βουλή και κυρίως αναδείχθηκε νικητής στην εσωτερική διαμάχη στο πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ, μια και το σύνολο των βουλευτών που εκλέχθηκαν προέρχονται από αυτόν.

Έχει συνεπώς ελεύθερα τα χέρια του να χειριστεί με τον τρόπο που θα αποφασίσει την υπόθεση ΣΥΡΙΖΑ και να αποφύγει να εμπλακεί σε μια πολιτική που θα τον περιθωριοποιούσε ακόμη περισσότερο.

Ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος πιστώνεται την εξέλιξη αυτή, θα κριθεί τώρα από την δυνατότητα του να συλλάβει τις νέες πολιτικές πραγματικότητες και να επιχειρήσει μια «προγραμματική» προσαρμογή της πολιτικής του ΣΥΝ.

Και κυρίως να διατυπώσει με σαφήνεια και συνέπεια μια πολιτική που θα εκφράζει όντως την αναγκαία παρουσία μιας ανανεωτικής Αριστεράς στην χώρα.

Η μετεκλογική μικρή αλλά χαρακτηριστική «περιπέτεια» στην οποία βρέθηκαν για λίγο οι Οικολόγοι-Πράσινοι με αφορμή την πρόταση του Γ. Παπανδρέου να αναλάβει στέλεχός τους την θέση υφυπουργού στην κυβέρνηση, φαίνεται τελικά να ξεπερνιέται, θα έλεγα θετικά και για τις δυο πλευρές.

Έθεσε όμως επιτακτικά στα όργανα των Ο.-Π. το ερώτημα κατά πόσο είναι πραγματικά έτοιμοι να κάνουν πράξη την βασική πολιτική τους περί συνεργασιών.

Ένα είναι βέβαιο.

Οι Οικολόγοι θα βρίσκονται στην επόμενη Βουλή, καθώς θα είναι οι πρώτοι που θα εισπράττουν από την φυσιολογική φθορά της κυβέρνησης, έστω και μακροχρόνια.

Υ.Γ. 1

Παρέλειψα μια αναφορά έστω στον ΛΑΟΣ. Δεν έγινε συνειδητά αυτό. Μένω με την εντύπωση ότι όσο και αν περιμένει πως η βαθιά κρίση και η εσωστρέφεια της Ν.Δ. θα του προσφέρει κάποιους πόντους, το εγχείρημα του είναι καταδικασμένο σε μια θέση «ακροβολιστών» που θα ενοχλούν τα δύο μεγάλα κόμματα, αλλά δεν θα διαμορφώσουν ένα ιδεολογικό κίνημα, προϋπόθεση αναγκαία για να συνεχίσει να υπάρχει και να παίξει κάποιο ρόλο στην πολιτική κατάσταση.

Ακόμη και οι γνωστές πολιτικές πρωτοβουλίες του Κ. Καραμανλή μετά τις ευρωεκλογές, (μετανάστες, νόμος και τάξη κλπ), δεν ήταν παρά κινήσεις προεκλογικού χαρακτήρα και όχι μετατόπισης προς τα δεξιά.

Υ.Γ. 2

Αρκετά όμως με την πολιτική

Καιρός να επιστρέψουμε και στις δυο άλλες ενότητες των Σημειωμάτων.

Τον πολιτισμό και την πόλη. Εδώ φαίνεται να εξελίσσονται ιδιαίτερα σημαντικά γεγονότα.