ΤΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΤΟΥ Β. ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Όπως όλα δείχνουν, ο Βαγγέλης Βενιζέλος, θα είναι από την Κυριακή ο νέος πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, ή ότι τέλος πάντων έχει απομένει από αυτό

Και θα ξεκινήσει αμέσως την πορεία προς τις εκλογές χωρίς να έχει καμιά απολύτως δυνατότητα να σχεδιάσει το παραμικρό σχετικά με το κόμμα ,την ηγεσία του οποίου αναλαμβάνει στην χειρότερη ιστορικά στιγμή του.

Ο δρόμος προς τις εκλογές θα είναι μια «οδός μαρτυρίου» και θα δοκιμάσει τις αντοχές του Βαγγέλη Βενιζέλου, στον ίδιο βαθμό που τις δοκίμασε και η θητεία του των τελευταίων μηνών στο Υπουργείο Οικονομικών.

Στο «εσωτερικό» του κόμματος,- και στον χαρακτηρισμό αυτόν περιλαμβάνω τους πάντες, διαγραφέντες τώρα και παλαιότερα, το νέο κόμμα των Κατσέλη-Καστανίδη, τον Χρήστο Παπουτσή, τον «κύκλο» των φίλων του Γ. Παπανδρέου-, η κατάσταση θυμίζει μια Βαβέλ προσώπων, επιδιώξεων, ιδεολογιών, σκοπιμοτήτων, φιλοδοξιών.

Απέναντι τους πρέπει να διαμορφωθεί μια γραμμή πολιτική και κομματική, γιατί αυτό ανταποκρίνεται στο χάος που κυριαρχεί στην βάση των πάλαι ποτέ ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ, που είτε δηλώνουν ήδη ότι έχουν προσεγγίσει άλλα κόμματα, είτε παραμένουν αναποφάσιστοι.

Από την πολιτική που θα διαμορφωθεί θα εξαρτηθούν πολλά εφ όσον εκ των πραγμάτων κατ αρχήν προς αυτούς θα απευθυνθεί, στην προσπάθεια του να συσπειρώσει όσο μεγαλύτερο τμήμα του καταφέρει να πείσει.

Ταυτόχρονα η επιβίωση των σχημάτων, των συνεργασιών αλλά και των προσώπων, που συνιστούν αυτήν την πλευρά των στελεχών, θα διαμορφώσει  εκ των πραγμάτων μια στάση καθαρά και χωρίς αμφιβολίες εχθρική και πολεμική, που μπορεί να ξεπεράσει τα όρια της πολιτικής και ιδεολογικής αντιπαράθεσης και να εξελιχθεί σε πόλεμο χυδαιότητας και προσωπικών επιθέσεων.

Οι εμφύλιοι υπήρξαν πάντοτε οι χειρότεροι πόλεμοι.

Έχει επίσης να σχεδιάσει και να διαμορφώσει την πολιτική του απέναντι στον Γ. Παπανδρέου.

Απέναντι στην πολιτική των δύο χρόνων του ΠΑΣΟΚ, που ούτε να την καταγγείλει είναι εύκολο, αλλά ούτε και να παραβλέψει το κοινό αίσθημα και την οργή της κοινωνίας .

Και φυσικά δεν μπορεί να του διέφυγε ο τελευταίος λόγος του Γ. Παπανδρέου στην Εθνική Διάσκεψη του ΠΑΣΟΚ, που θύμιζε περισσότερο  επερχόμενο και όχι απερχόμενο  ηγέτη.

Άλλωστε έχει πολύ καλή γνώση και εμπειρία πικρή από τον τρόπο που το περιβάλλον του Γ. Παπανδρέου τον αντιμετώπισε στην περίοδο που και οι δύο διεκδικούσαν την αρχηγία του ΠΑΣΟΚ

Είναι υποχρεωμένος να διαμορφώσει την προσωπική στάση του απέναντι στην κυβερνητική πολιτική του ΠΑΣΟΚ,  και δεν χρειάζεται να αντιληφτεί την σημασία της από την στιγμή που ήδη η Ν.Δ. επιχειρεί να τον τοποθετήσει στο ίδιο κάδρο με τον Γ. Παπανδρέου, γιατί αντιλαμβάνεται πολύ καλά τι θα σημάνει η ταύτιση των δύο .

Πρόκειται ίσως για το δυσκολότερο από τα πολιτικά ζητήματα που θα διαχειριστεί την περίοδο αυτή, μια και από αυτό θα εξαρτηθεί αν καταφέρει να  πείσει το κόμμα του αλλά κυρίως την κοινωνία ότι δεν πρόκειται για μια τυπική αλλαγή στην κορυφή του Κόμματος, αλλά για μια ουσιαστική και ανατρεπτική νέα πορεία.

Πώς θα απαντήσει στο ουσιαστικό ερώτημα που κυκλοφορεί υπογείως και στην πολιτική και στην κοινωνία, τι τελικά είναι το ΠΑΣΟΚ; Κεντροαριστερό, ή κεντροδεξιό κόμμα;

Γιατί δεν αρκούν οι διακηρύξεις, ούτε η παράδοση, όταν στην πραγματικότητα η κυβερνητική πολιτική των δύο τελευταίων χρόνων, αλλά και αυτήν της κυβέρνησης Παπαδήμου, είχε καθαρά κεντροδεξιά κατεύθυνση, και γιατί όχι νεοφιλελεύθερη , μια και την επέβαλαν με τον τρόπο που όλοι γνωρίζουν οι κυρίαρχες συντηρητικές δυνάμεις της Ευρώπης και το ΔΝΤ.

Και κυρίως μια και είναι δέσμιο το ΠΑΣΟΚ στην συνέχιση της εφαρμογής της ίδιας πολιτικής και για το ορατό μέλλον.

Το κόμμα του οποίου θα ηγείται έχει μια παράδοση , μια ιστορία και κυρίως μια βαθύτατα εγκαταβιωμένη συνείδηση μιας αριστερής , μιας προοδευτικής ιδεολογίας, , αλλά οπωσδήποτε σοσιαλδημοκρατικής ανέχτηκε φυσικά και δεξιές πρακτικές και πολιτικές, αλλά οι υπήρχαν ηγέτες, που κατάφερναν να τις επιβάλλουν κατά καιρούς, χωρίς να επισύρουν την κατακραυγή της «δεξιάς στροφής», ή τουλάχιστον να καταφέρνουν να την διαχειριστούν.

Σήμερα τα πράγματα διαφέρουν ριζικά.

Ο Β. Βενιζέλος έχει διαμορφώσει ένα προφίλ στην ελίτ των Βρυξελλών, καθώς διαχειρίστηκε με τρόπο αποτελεσματικό τους τελευταίους δύσκολους μήνες, τόσο την ανυποληψία, την καχυποψία και εχθρότητα κρατών, πολιτικών  και θεσμών της Ευρώπης, όσο και την ουσία του προβλήματος και έφερε σε πέρας ένα έργο που απαιτούσε αντοχές, νηφαλιότητα, υπομονή, και πεποίθηση εσωτερική για την μοναδική οδό προς την σωτηρία της χώρας από την χρεωκοπία.

Αυτό το προφίλ δεν μπορεί να το θολώσει, ή να το ακυρώσει, αν θέλει να βρίσκεται στο προσκήνιο των πολιτικών ηγετών που διεκδικούν τώρα την ύπαρξη του κόμματος τους, αλλά αύριο την πολιτική διεύθυνση της χώρας..

Δεν θα μπορεί συνεπώς να παίζει με όρους λαϊκισμού, να γίνεται αρεστός σε μια κοινωνία εντελώς αποπροσανατολισμένη, που ζει μέσα στην οργή και τον μηδενισμό.

Πιστεύω ότι γνωρίζει πολύ καλά το δίλημμα στο οποίο είναι υποχρεωμένος να δώσει απάντηση.

Φυσικά δεν έχει τον χρόνο να δώσει κάποια, έστω δείγματα γραφής, για το πώς θα διαχειριστεί  κατ αρχήν το ίδιο το κόμμα του, αλλά ούτε και να θέσει σε κίνηση μια διαδικασία, κλασσική έστω, αλλά αναγκαία, που θα δώσει τον λόγο στον διάλογο και στον προβληματισμό, ώστε να διαμορφωθεί η νέα φυσιογνωμία του ΠΑΣΟΚ.

Ως δημοκρατικά λειτουργούντος κόμματος, στην πραγματικότητα όμως και όχι απλώς στα καταστατικά κείμενα, στην ιδεολογία του μετά και στην σαφή πολιτική που διαμορφώνει για το ξεπέρασμα της κρίσης, για την αξιοποίηση της «ανάσας» που εξασφάλισε η χώρα χάρις και στην δική προσωπική συμμετοχή.

Εγώ τουλάχιστον δεν θυμούμαι να συνέβη ποτέ αυτό τις τελευταίες δεκαετίες.

Έτσι θα είναι υποχρεωμένος να κινείται κάτω από την δαμόκλεια σπάθη των αντιθέσεων και των συγκρούσεων που γεννήθηκαν τους τελευταίους μήνες.

Από την μια η εκφρασμένη με κάθε τρόπο συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών εναντίον του «Μνημονίου» και των πολιτικών που αυτό επιβάλλει- και που σε ένα βαθμό είναι η «επιτυχία» του Β. Βενιζέλου-, συνοδευόμενη από οργή, φόβο, φτώχεια, κατάρρευση όλων των προσωπικών και συλλογικών κεκτημένων, τυφλή επιθετικότητα, που τροφοδοτούνται καθημερινά από την στάση των κομμάτων της Αριστεράς και της Ακροδεξιάς, από την στάση των ΜΜΕ, από την πλειοψηφία των νέων μέσων, αυτών του Διαδικτύου,  που τώρα κυριαρχούν και έχουν το πάνω χέρι στην «ενημέρωση» των Ελλήνων.

Και από την άλλη η ίδια η πολιτική του , όχι η πολιτική της διετίας, αλλά των τελευταίων μηνών, η πολιτική που οδήγησε σ αυτό που ονομάστηκε «μια νέα ευκαιρία» για την Ελλάδα, που σε τίποτε δεν διαφέρει όσον αφορά τις επιπτώσεις της στην ζωή των Ελλήνων, για να μην πω πώς σε πολλά σημεία της είναι χειρότερη και αυτό γιατί στο μεταξύ οι Ευρωπαίοι χάνοντας κάθε εμπιστοσύνη στο ότι έχουν να κάνουν με ένα σύγχρονο και σοβαρό  κράτος, οδηγήθηκαν σε ακρότητες, που ανέτρεψαν και τις παραδεδεγμένες γραμμές της εθνικής κυριαρχίας ενός κράτους και του σεβασμού της αξιοπρέπειας των πολιτών του.

Θα κάνει τραγικό πολιτικό λάθος αν λειτουργήσει με την βαθύτατη πεποίθηση του ότι επέτυχε έναν άθλο για την –προσωρινή έστω- σωτηρία της χώρας, και ταυτόχρονα της εξασφάλισε χρόνο και ευκαιρία να «επανεκινηθεί».

Δεν βρισκόμαστε στο Σεπτέμβριο του 1910, με τον  Ελευθέριο  Βενιζέλο στην εξέδρα της πλατείας Συντάγματος να απαντά στο πλήθος που ζητά επίμονα «Συντακτική»,  με την πεποίθηση και την  αποφασιστικότητα του ηγέτη που γνωρίζει τα πράγματα, «Αναθεωρητική» και να την επιβάλλει και να κερδίζει θριαμβευτικά τις εκλογές.

Απέναντι στο σύνθημα που θα κυριαρχεί παντού «Όχι στο Μνημόνιο», η απάντηση του Βαγγέλη Βενιζέλου δεν μπορεί να είναι απλά και μόνο «Ναι στην σωτηρία της χώρας».

Αυτό μπορεί να ικανοποιήσει την μειοψηφία των σκεπτομένων Ελλήνων, ακόμη και την ελίτ των Βρυξελλών, την Μέρκελ τον Σαρκοζί και τον Σόιμπλε, αλλά όχι την ελληνική κοινωνία , στην κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει.

Το είδε και το άκουσε άλλωστε στην πρόσφατη συνέντευξη του στον ΑΛΦΑ.

Βλέπω και ακούω  πώς διαγράφεται σταδιακά και η στάση του απέναντι στην Αντιπολίτευση συνολικά και στα επί μέρους κόμματα ειδικότερα.

Και εδώ ισορροπεί επικίνδυνα επάνω σε ένα σχοινί, αυτό της ρεαλιστικής πραγματικότητας, που από την μια δείχνει την μεγάλη διαρροή της κοινωνικής βάσης του ΠΑΣΟΚ προς τα Αριστερά και από την άλλη την μοναδική προοπτική για μια σταθερή κυβέρνηση μετεκλογικά,  που προϋποθέτει ένα σχήμα στο οποίο  με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα συμμετέχουν τα δύο τέως «κόμματα εξουσίας».

Θα πρέπει νομίζω να τον ανησυχεί και να τον προβληματίζει σοβαρά το φαινόμενο εμφάνισης μιας αντιμνημονιακής ακροδεξιάς που δεν  κατατεμαχίζει απλώς τον συντηρητικό χώρο, αλλά διαμορφώνει μια κοινωνική και πολιτική πραγματικότητα, άγνωστη μέχρι σήμερα στην μεταπολεμική ιστορία της χώρας, κατάσταση  που παραπέμπει περισσότερο σε φαινόμενα Βαϊμάρης, παρά σε συγκυριακές καταστάσεις.

Και για να τελειώνω.

Τα κρίσιμα ζητήματα που θα κρίνουν  το αποτέλεσμα της  κάλπης της Κυριακής και των εθνικών εκλογών, είναι κυρίως:

Η διαμόρφωση μιας πολιτικής στάσης απέναντι στα «Μνημόνια» παλαιά, νυν και επερχόμενα, με λίγα λόγια απέναντι στην πολιτική της λιτότητας.

Η θέση που θα πάρει απέναντι στην κυβερνητική πολιτική της διετίας και στον ίδιο τονΓ. Παπανδρέου.

Το κυρίαρχο σύνθημα του, και άρα η πολιτική πλατφόρμα του,  που πρέπει να προσφέρει στην ελληνική κοινωνία εμπιστοσύνη και ελπίδα.

Η σαφής και ειλικρινής αναγνώριση όχι απλώς των λαθών, αλλά της συγκεκριμένης πολιτικής που εφαρμόστηκε, που λόγω των λαθών, της αναβλητικότητας, και των ιδεοληψιών οδήγησαν την χώρα στην χειρότερη κατάσταση της ιστορικά, και την κοινωνία στην απελπισία, την οργή και τα αδιέξοδα.

Η δυνατότητα του να παρουσιάσει ένα «νέο πρόσωπο» του κόμματος, γιατί μπορεί να έχει τώρα και για πολλούς λόγους την ανάγκη όλων και κυρίως των λεγόμενων «κορυφαίων», δεν παύει όμως το γεγονός ότι  προβάλλει την εικόνα του ίδιου γερασμένου, παρηκμασμένου και ξεπερασμένου από την ιστορία και την πραγματικότητα πολιτικού προσωπικού, εναντίον του οποίου εκφράζεται καθημερινά με τρόπο σαρωτικό και ακραίο η οργή της κοινωνίας χωρίς διακρίσεις και αξιολογήσεις.

Και μια τελευταία παρατήρηση.

Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι ο Β. Βενιζέλος κλήθηκε να αναλάβει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ κάτω από τις χειρότερες δυνατές συνθήκες.

Αλλά και ελάχιστοι αμφισβητούν ότι αποτελεί την μοναδική ελπίδα αυτού του ιστορικού όντως κόμματος να συνεχίσει να υπάρχει στην πολιτική ζωή της χώρας.

Υ.Γ.

Παρακολούθησα στην συνέντευξη του στον  ΑΛΦΑ.

Περίμενα περισσότερα και κυρίως περίμενα ότι ο Β. Βενιζέλος έχει μια καθαρή εικόνα της σημερινής ελληνικής κοινωνίας και με βάση αυτό θα κινείται και θα ενεργεί.

Το τονίζω γιατί κατά την γνώμη μου αυτό είναι το κλειδί της επιτυχίας στην οποία  κάτω από τις υπάρχουσες συνθήκες ελπίζει, τόσο για τις εξελίξεις μέσα στο κόμμα, όσο και στις επερχόμενες εθνικές εκλογές.