Η  ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ

ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΚΑΙ ΤΟΥ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ (;) ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΟΥ.

 

Καμιά κυβέρνηση στην Ευρώπη συντηρητική,  προοδευτική, ή και πολυκομματική, που διαχειρίστηκε τα τελευταία χρόνια την κρίση χρέους, είτε  στις χώρες, που προσέφυγαν στους μηχανισμούς στήριξης και αλληλεγγύης των εταίρων, είτε εφάρμοσαν μόνες τους την ίδια συνταγή της λιτότητας, δεν επιβίωσε εκλογών.

Η σκληρή πολιτική της πρωτοφανούς για τα ευρωπαϊκά δεδομένα  λιτότητας, που οι κυρίαρχες χώρες του ευρώ επιβάλουν ως  φάρμακο για την αντιμετώπιση της κρίσης, είχαν και έχουν  όχι μόνο δραματικές συνέπειες στις κοινωνίες, αλλά το χειρότερο παρατεταμένα και επιδεινούμενα αδιέξοδα (ανεργία, ύφεση, επιδείνωση του δημόσιου χρέους).

Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, που ανέδειξε δομικές αδυναμίες της συγκρότησης και λειτουργίας του κράτους, και την πολιτική  συμπεριφορά της πολιτικής ελίτ που κυβέρνησε τα τελευταία 20 και πλέον χρόνια, όπου καμιά μεταρρυθμιστική προσπάθεια δεν είχε το παραμικρό αποτέλεσμα, άρα και την διαμόρφωση όρων για έξοδο από την κρίση , έστω σε βάθος χρόνου, το ΠΑΣΟΚ, που κλήθηκε να διαχειριστεί την κρίση όταν αυτή ξέσπασε, με την αμφιθυμία, τις καθυστερήσεις, τα λάθη και την μονομέρεια των μέτρων που ελάμβανε, ήταν αναμενόμενο να πληρώσει πολύ ακριβά το τίμημα.

Υπέστη  εκλογική πανωλεθρία, αφού στο μεταξύ κατέρρευσε στις συνειδήσεις των οπαδών και φίλων του όχι μόνο για τα μέτρα αυτά καθ εαυτά, αλλά και γιατί δεν κατάφερε να τα εντάξει σε ένα ελεγχόμενο με ειλικρίνεια και αποτελεσματικότητα «αφήγημα» -για να χρησιμοποιήσω την γνωστή προσφιλή έκφραση- διεξόδου από την κρίση και αξιοποίησης των απίστευτων θυσιών των ελλήνων.

Κατέρρευσε εσωτερικά στην λειτουργία του ως πολιτικός οργανισμός και στην Βουλή ως πολιτική δύναμη, με τον τρόπο που διαχειρίστηκε όχι μόνο την κρίση, αλλά και τις διεθνείς σχέσεις της χώρας και τις διαδικασίες διαδοχής  της , μέσα σε ένα κλίμα   απαξίωσης των στελεχών και του αρχηγού του, πρωτοφανές για τα ελληνικά πολιτικά χρονικά

Και την κατάρρευση ήρθαν να επιβεβαιώσουν τα εκλογικά αποτελέσματα   των δύο εκλογικών αναμετρήσεων που ακολούθησαν.

Τόσο τα αποτελέσματα εκείνα, όσο και τα όσα ακολούθησαν  με τις  διαδικασίες για την ανάδειξη του νέου Προέδρου του, τον σχηματισμό της κυβέρνησης συνεργασίας υπό τον Α. Σαμαρά,την πολιτική του, την στάση των περίφημων «κορυφαίων» στελεχών του, καταδεικνύουν με τον πιο αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι το ΠΑΣΟΚ έχει ολοκληρώσει τον ιστορικό του κύκλο και δεν έχει την ελάχιστη ελπίδα να συνεχίσει να υπάρχει και στο μέλλον, με τον ίδιο, ή άλλον πρόεδρο.

Καμιά αλλαγή, κανένα πρόγραμμα, καμιά επανεκκίνηση, καμιά αλλαγή πολιτικής καμιά αλλαγή ηγεσίας, δεν μπορούν να σώσουν το κόμμα αυτό, κάτι που  επιβεβαιώνεται και από τις δημοσιευόμενες   έρευνες της κοινής γνώμης,

Το σημερινό ΠΑΣΟΚ, πιέζεται ήδη από την ΔΗΜΑΡ, η οποία επωφελούμενη από τα πρώτα δείγματα των τάσεων της κοινής γνώμης φαίνεται να καταλήγει στην πολιτική απόφαση να διακόψει τους δεσμούς της με το άλλοτε κραταιό Κίνημα και να επιδιώξει την ηγεμονία του χώρου.

Η περιπέτεια της λίστας Λαγκάρντ, ανεξάρτητα από τα πραγματικά γεγονότα, λειτουργεί σε μια κοινωνία έτοιμη να δεχθεί τα πάντα και κυρίως τα χειρότερα για τους πολιτικούς, ως δηλητηριώδες κέντρισμα με αργές  αλλά μοιραίες  επιπτώσεις  στην ενότητα και την ύπαρξη   της παράταξης .

Το κατέδειξαν άλλωστε με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, οι υπαινιγμοί και οι αναφορές του Α. Τσίπρα στην Βουλή, και αυτό το νέο φαινόμενο «πολιτικού εισαγγελέα» που ανέδειξε η εξέταση των Β. Βενιζέλου και Γ. Παπακωνσταντίνου από την βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ  Ζ.Κωνσταντοπούλου, στην αρμόδια Επιτροπή της Βουλής, αλλά και οι προχθεσινές αναφορές  του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στο Παρίσι, με μια γλώσσα «πολιτικού πεζοδρομίου».

Μετά μάλιστα και τις τελευταίες εξελίξεις μπορεί να αμφιβάλλει κανείς ότι οι «λίστες» θα κυριαρχήσουν στην πολιτική ζωή, θα την επηρεάζουν και θα την διαμορφώνουν τουλάχιστον στον ορατό μέλλον;

Και ενώ τα σύννεφα συσσωρεύονται πάνω από το ΠΑΣΟΚ και η ατμόσφαιρα γίνεται εκρηκτική στο εσωτερικό της κοινοβουλευτικής ομάδας, ο κίνδυνος μιας απροσδόκητης έκρηξης, ή  ενός «κοινοβουλευτικού ατυχήματος»  γίνεται καθημερινά και πιο υπαρκτός, καθώς πλησιάζουν οι ημέρες των κρίσιμων αποφάσεων και ψηφοφοριών επί των νέων μέτρων και των μεταρρυθμίσεων.

Το πολιτικό και το κοινωνικό περιβάλλον έχουν αλλάξει με ραγδαίο τρόπο, ουσιαστικά έχουν ανατραπεί και εξαερωθεί όλες οι παραδεδεγμένες μέχρι και πρόσφατα αρχές πολιτικής σκέψης ,οι διαχωριστικές γραμμές, οι κλασσικοί ιδεολογικοί διαχωρισμοί, οι κανόνες λειτουργίας της κοινωνίας των πολιτών, οι σχέσεις των πολιτών με τα κόμματα.

Μέσα στο κλίμα αυτό, κάτω από τις δυσμενέστερες των συνθηκών, το ΠΑΣΟΚ αναλαμβάνει πρωτοβουλίες «φυγής προς τα εμπρός» με το Συνέδριο που εξήγγειλε,  αγνοώντας ότι μέθοδοι και πολιτικές του είδους αυτού δεν μπορούν πλέον να έχουν τα πολιτικά αποτελέσματα που είχαν στο παρελθόν.

Οδεύει συνεπώς προς την πλήρη πολιτική εξαφάνιση;

Δεν έχει πλέον  κανένα  πολιτικό ρόλο στην κρίσιμη αυτή συγκυρία;

Θα ήταν τραγικό λάθος να δεχτούμε τις εκτιμήσεις αυτές.

Γιατί στην τρέχουσα συγκυρία η ιστορία και οι συνθήκες επιβάλλουν ένα νέο κρίσιμο ρόλο σ αυτό το ΠΑΣΟΚ που περιγράψαμε, ρόλο κρίσμο για το μέλλον της χώρας.

Όσο κοινότυπο και αν ακούγεται , η πραγματικότητα είναι πως η παρουσία του την στιγμή αυτή στο ελληνικό πολιτικό σκηνικό και ιδιαίτερα στην συμμαχική κυβέρνηση είναι ο  αναντικατάστατος παράγων σταθερότητας  της κυβέρνησης και κατά συνέπεια  και του πολιτικού συστήματος στο σύνολό του.

Και αυτό γιατί η κυβέρνηση χρειάζεται χρόνο ζωτικό, για να φέρει σε πέρας ένα έργο που οι συνθήκες της επιβάλλουν, ένα έργο για το οποίο εκφράζονται όλο και περισσότερες αμφιβολίες, αλλά προς το παρόν αποτελεί τον μοναδικό ορατό δρόμο προς  την διέξοδο, στο εσωτερικό όλων των κομμάτων συντελούνται διεργασίες, που υπό διαφορετικές συνθήκες μπορούν να οδηγήσουν σε πρωτοφανή ρευστότητα και ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Η παρουσία του ΠΑΣΟΚ σήμερα στην πολιτική σκηνή και στην κυβέρνηση είναι εκείνη που αποτρέπει να τεθούν αυτές σε κίνηση .

Αρκεί να  ασκήσει μια πολιτική θετικής συμβολής με αίσθηση ευθύνης, ειλικρίνεια, πίστη στους εθνικούς  στόχους του όλου εγχειρήματος , συνέπεια, ιδιαίτερα στην κατεύθυνση των μεγάλων αλλαγών που έχει ανάγκη η χώρα και κυρίως αυτόν της  δημιουργίας ενός σύγχρονου κράτους.

Αλλά και πέραν αυτού ο ρόλος του  στην διαμόρφωση των προϋποθέσεων  δημιουργίας μιας νέας μεγάλης πολιτικής παράταξης , είτε χρησιμοποιήσουμε τον όρο «δημοκρατική παράταξη» , είτε τον όρο «κεντροαριστερά», είναι καταλυτικός.

Κάποιοι μιλούν  τώρα, ύστερα από την σαφείς  αποστάσεις  της ΔΗΜΑΡ από το ΠΑΣΟΚ και για μια  λύση του τύπου της  ιταλικής ΕΛΙΑΣ, που θα ήταν «μια κάποια λύση» στην κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο χώρος του φιλοευρωπαϊκού  Κέντρου και της Κεντροαριστεράς.

Και στις τρεις  περιπτώσεις  η πρόκληση , ιστορική όντως, απευθύνεται στον Β. Βενιζέλο

Από τον οποίο όμως θα ζητηθούν προσωπικές θυσίες και υπερβάσεις.

Χωρίς κάτι τέτοιο να σημαίνει την αποχώρηση του από την πολιτική, ή την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, στην περίπτωση μιας  λύσης τύπου «ΕΛΙΑΣ».

Και θα είναι δείγμα πολιτικής σοφίας να  καταστήσει την πολιτική αυτή γνωστή από τώρα.

Να προσδώσει στο Συνέδριο που εξήγγειλε, έστω και εκ των υστέρων, αυτόν τον  χαρακτήρα, οπότε η πρόσκληση του «προς όλους ανεξαιρέτως» έχει πράγματι νόημα.

Μόνο αυτή η πολιτική θα μπορέσει να λειτουργήσει πειστικά,  λυτρωτικά και  ενοποιητικά.

Και για να επανέλθω στην αρχική μου σκέψη, εάν αυτή η κυβέρνηση δεν καταφέρει να ολοκληρώσει την θητεία της, οπότε να προσδοκά ότι μπορεί να δείξει στην ελληνική κοινωνία απτά δείγματα των αποτελεσμάτων της πολιτικής της, κυρίως δε την επανεκκίνηση της οικονομίας και την έναρξη της πτωτικής τάσης της ανεργίας, κανένα από τα μετέχοντα κόμματα δεν θα πρέπει να ελπίζει ότι θα βγει αλώβητο.

Οι επόμενες εκλογές άλλωστε όποτε και αν γίνουν θα αναδείξουν ένα νέο πολιτικό τοπίο στην χώρα.

Καλύτερο, ή  χειρότερο, κανείς δεν μπορεί νομίζω  να προβλέψει