Επίκαιρα Σημειώματα

Τον Λέοντα Α.Ναρ, δεν έτυχε να τον γνωρίσω μέχρι τώρα. Είναι ο γιος του αξέχαστου Αλμπέρτου Ναρ, του τελευταίου συμβολικού εκφραστή της «πολυπολιτισμικής» Θεσσαλονίκης και ενός γενικά τιμώμενου διανοούμενου. Τον Λέοντα Ναρ «συνάντησα» για πρώτη φορά, όταν άρχισε να αρθρογραφεί στην «Μακεδονία» και μου έδωσε την εντύπωση ότι κινείται νοσταλγικά πάνω στα ίχνη των βημάτων του πατέρα του και νοερά του ευχήθηκα «καλό ταξίδι», αναλογιζόμενος την μεγάλη αγάπη του Ναρ για την Θεσσαλονίκη και την πολύτιμη συμβολή του στην ανάδειξη της ιστορίας και της ιδιοπροσωπείας της. Πρόσφατα δημοσίευσε στην «Μακεδονία» και πάλι, ένα σχόλιο με τίτλο «Θεσσαλονίκη και πολιτισμός» και μου έκανε εντύπωση το ότι καταπιάστηκε με ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα, και σύνθετα προβλήματα της πόλης. Κάποιος ίσως έπρεπε να δώσει ένα «εναρκτήριο λάκτισμα» για να αρχίσει επιτέλους μια σχετική συζήτηση. Μια συζήτηση όμως καλά προετοιμασμένη και οργανωμένη, με την συμμετοχή φορέων και προσώπων, με την συμμετοχή δηλαδή όλων...

Η συζήτηση και τα ερωτηματικά συνεχίζονται. Και τα περιστατικά, άλλοτε εντυπωσιακά για την επιρροή που ασκούν, άλλοτε με ερωτηματικά για την «ηθική» και τις αρχές ή σκοπιμότητες που υπηρετούν, άλλοτε θριαμβευτικά για το νέο «μέσο» επικοινωνίας, ενημέρωσης και διαμόρφωσης της κοινής γνώμης, που κινητοποιεί την κοινωνία, πολλαπλασιάζονται. Ναι, για την δύναμη του Διαδικτύου ο λόγος. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι ειδικοί τρομάζουν, για την ανεξέλεγκτη κατάσταση που διαμορφώνεται στην Νότια Καρολίνα, εν όψει των εσωκομματικών εκλογών, από ένα πρωτοφανή για την ένταση και την έκταση του βρώμικο πόλεμο, που κινητήρια δύναμή του είναι οι πληροφορίες που διακινούνται μέσω του Διαδικτύου. Δεν γλυτώνει κανένας, δεν υπάρχουν όρια και φραγμοί, στις «αποκαλύψεις» τις «διαρροές», τις καταγγελίες. Οι υποψήφιοι, ανεξάρτητα από τα αποτελέσματα, κινδυνεύουν να βγουν τραυματισμένοι και με τσαλακωμένη ,ή θολωμένη την προσωπικότητά τους, από ένα πόλεμο που δεν έχει το προηγούμενό του ακόμη και στην Αμερική....

Αυλαία λοιπόν στην υπόθεση των ταυτοτήτων, της αναγραφής δηλαδή ή μη στις ταυτότητες, του θρησκεύματος των πολιτών. Ο επίλογος γράφτηκε και επίσημα, όταν ο αρμόδιος εκπρόσωπος της κυβέρνησης απαντώντας εκ μέρους της , δήλωσε πως το θέμα αυτό έκλεισε, όταν τον Μάιο του 2000, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων αποφάσισε πως μια σειρά πληροφοριών προσωπικού χαρακτήρα, μεταξύ των οποίων και το θρήσκευμα, δεν θα αναγράφονται στις νέες ταυτότητες. Αναφέρθηκε ακόμη στην απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου Επικρατείας, που επικύρωσε αργότερα την απόφαση της Αρχής, ,και όπως ήταν αναμενόμενο δεν παρέλειψε να υπενθυμίσει και τα σχετικά άρθρα του Συντάγματος... Επισημαίνω το γεγονός, που πέρασε στα ψηλά των εφημερίδων, γιατί έχει ενδιαφέρον να δούμε πίσω από την ιστορία αυτή ,την διαδρομή και την κατάληξη των «πρωταγωνιστών» , συνδεδεμένη με τα κρίσιμα ζητήματα και εξελίξεις της τρέχουσας πολιτικής. Οι σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τον εκπρόσωπο μιας κυβέρνησης της οποίας ο πρωθυπ...

Ας επισημάνουμε κατ αρχήν τα αδιαμφισβήτητα. Η προσέλευση των φίλων και μελών του ΠΑΣΟ στην σημερινή ψηφοφορία, αποτελεί ένα ευτυχές θετικό μήνυμα προς το πολιτικό σύστημα και την κοινωνία των πολιτών. Ο κόσμος- και πάντως ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ- στέκει σταθερά δίπλα στο κόμμα, δεν φαίνεται να έχει επηρεαστεί από την φιλολογία των ημερών ότι οι «συγκρούσεις» τον έχουν απογοητεύσει και ότι η αποχή θα είναι μεγάλη. Δεύτερο ο Γ.Π. αναδεικνύεται αδιαμφισβήτητος νικητής της εκλογικής διαδικασίας και βρίσκεται τώρα μπροστά στις δημόσιες δεσμεύσεις του. Ο Β. Β. δεν κατάφερε να ανατρέψει το κλίμα που σταδιακά διαμορφώθηκε υπέρ του Γ. Π., πέτυχε ένα σημαντικό όμως αποτέλεσμα, και τώρα καλείται και αυτός να το διαχειριστεί με ευφυΐα και διορατικότατα, κυρίως όμως με νηφαλιότητα και αυτοσυγκράτηση. Δεν ξέρω πόσο εύκολα και ανώδυνα θα ξεπεραστούν τα τραύματα, κυρίως από τις χυδαιότητες και τις προσωπικές επιθέσεις, αλλά αν κρίνω από τις κρίσεις του παρελθόντος, το ΠΑΣΟΚ έχει ιστορικό εύκολης ίασης ...

Διαβάζω την μεγάλη συνέντευξη της Λίζας Ξανθοπούλου, Καλλιτεχνικής Διευθύντριας της Όπερας Θεσσαλονίκης και μελαγχολώ. Για άλλη μια φορά επιβεβαιώνεται πως στην χώρα αυτήν και φυσικά και στην πόλη αυτή, τα αδιανόητα, τα απίστευτα, αυτά που προσβάλουν την νοημοσύνη του κοινού ανθρώπου, μπορούν και επιβιώνουν, μέσα στο χρόνο, κάτω από όλες τις πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες. Είναι ακατανίκητα, όπως η βλακεία, και διαχρονικά, όπως πολλές αδυναμίες της δημόσιας ζωής μας. Για να γίνουν κατανοητά, για να φωτιστούν σε όλο τους το μεγαλείο, αυτά που με ευγενικό τρόπο καταγγέλλει η Λίζα Ξανθοπούλου, είναι ανάγκη να ανατρέξω στο 1995, τότε που η Πολιτιστική Πρωτεύουσα, ξεκίνησε την πολιτική δημιουργίας των νέων θεσμών , αυτών τουλάχιστον που αποτελούσαν μόνιμο αίτημα της πόλης επί δεκαετίες. Πιστεύαμε τότε όλοι και δικαιωθήκαμε στο τέλος του 1997, ότι μόνο μια τολμηρή και παρακινδυνευμένη κίνηση μας να «θεσμοθετήσουμε» άτυπα, αλλά ουσιαστικά, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, την Όπερ...

«Τρίτη και …φαρμακερή», με τον τίτλο αυτόν διάβασα πρόσφατα ένα σχόλιο για το 3ο Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού της Θεσσαλονίκης, σε ένθετο εβδομαδιαίας εφημερίδας. Σχόλιο όντως δηλητηριώδες, αλλά δυστυχώς και αληθινό… Τους ίδιους προβληματισμούς διατύπωσαν στην συνέχεια και στον ημερήσιο τύπο της Θεσσαλονίκης, δημοσιογραφίσκοι του πολιτιστικού ρεπορτάζ, με πολύ καλή γνώση της καλλιτεχνικής και πολιτιστικής ζωής της πόλης. Είναι άλλωστε πολύ εύγλωττος και ένας σχετικός τίτλος : «Φεστιβάλ Τραγουδιού. Ζητούμενο η συμμετοχή του κοινού», με ερωτηματικά, γύρω από την αδιαφορία, που επιδεικνύει απέναντι στον πολυτελή και πολυδάπανο θεσμό, το κοινό της Θεσσαλονίκης. Όπως συμβαίνει λογικά λοιπόν, για να δώσουμε μια απάντηση στους προβληματισμούς, είναι ανάγκη, να ανατρέξουμε στη «βίβλο γενέσεως» του θεσμού. Η νεκρανάσταση ενός πολιτιστικού θεσμού, που είχε ήδη την προηγούμενο δεκαετία φτάσει στα όρια του και απεβίωσε φυσιολογικά, υπήρξε ούτως ή άλλως μια «επιχειρησιακή» πρωτοβουλία της ΕΡΤ, σχε...

Αν κάτι θα κρατήσω στην μνήμη μου, από αυτήν την «πρωτόγνωρη» διαδικασία εκλογής Προέδρου στο ΠΑΣΟΚ, θα είναι αυτή η φοβερή, ακόμη και για την πολιτική , αναντιστοιχία ήθους, ανάμεσα στους λόγους και τα έργα, αυτή η αχαλίνωτη υποκρισία, αυτή η χωρίς προηγούμενο απόπειρα δαιμονοποίησης, που θυμίζει περισσότερο Μακιαβέλι και «πολιτικό Μεσαίωνα», παρά μια σύγχρονη εκδοχή του σοσιαλιστικού ήθους. Για να μην αναφερθώ στην αναφορά του Νίκου Δίγκα Χαλδαλιά, προς 25 ετών, όταν σε μια συνεδρίαση της τότε Δημοτικής Ομάδας του σοσιαλιστικού ΠΑΣΟΚ, στην οποία μετείχε, εξερράγη παρακολουθώντας και υφιστάμενος μια παρόμοια υποκρισία, φωνάζοντας εκείνο το αλησμόνητο: «Σύντροφοι, εγώ διατηρώ ένα αστικό έστω ήθος. Που είναι το δικό σας σοσιαλιστικό;». Για τα άλλα έχω μιλήσει ήδη. Για την κραυγαλέα υποκρισία να κατηγορούν τον συνυποψήφιο τους ως κερκόπορτα των συμφερόντων και της εύνοιας των Μέσων, όταν όλοι παρακολουθούν τον απροσχημάτιστο τρόπο προβολής του Γ.Π. τόσο από τα κυβερνητικά-κρατικά ΜΜΕ,...

Από καιρό τώρα ήθελα να διατυπώσω μερικές σκέψεις μου γύρω από την 1 Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης, όχι μόνο για τις εντυπώσεις μου από όσα παρακολούθησα, αλλά και από την σχετικά πλούσια –αν όχι και πάντα καλόπιστη- που συνόδευσε τις εκδηλώσεις. Αυτό από μόνο του βέβαια- εννοώ την δημοσιότητα- είναι εξαιρετικά σημαντικό, αλλά στην περίπτωση μας δεν ισχύει βέβαια αυτό που λένε –κυνικά- για τους πολιτικούς, πως είναι προτιμότερο να σε υβρίζουν, παρά να σε ξεχνούν. Η δημοσιότητα είχε και πλευρές, που προκάλεσαν την δικαιολογημένη δυσφορία των διοργανωτών, αλλά και την έντονη διαμαρτυρία, γνωστών δημοσιογράφων του καλλιτεχνικού ρεπορτάζ στα τοπικά Μέσα ενημέρωση. Αλλά σ αυτά θα αναφερθώ αργότερα. Είχα την σπάνια ευκαιρία- σπάνια από πολλές απόψεις-, να επισκεφτώ φέτος τόσο την Μπιενάλε της Βενετίας, όσο και την DOCUMENTA στο Κάσελ και έτσι έχω μια άμεση εικόνα και αίσθηση των δύο κορυφαίων γεγονότων στην Σύγχρονη Τέχνη και ένα κριτήριο- τηρουμένων των αναλογιών- για να κρίνω αντικειμενικά ελπ...