Επίκαιρα Σημειώματα

Ερώτημα καίριο, πρωταρχικό. Μπορεί ένας μη ειδικός, να ασχοληθεί, ερασιτεχνικά θα έλεγα, με θέματα ειδικών επιστημών και αντίστοιχων εμπειριών; Επειδή λοιπόν σκοπεύω να το κάνω σπεύδω να δώσω κάποια εξήγηση. Όπως και από τον τίτλο του Σημειώματος αυτού προκύπτει σκοπεύω να μεταφέρω εδώ δυο εμπειρίες , που μου προκάλεσαν ενδιαφέρον, τόσο ώστε να τις μοιραστώ με τους επισκέπτες των Σημειωμάτων. Είναι αυτονόητο πως δεν διεκδικώ, πρωτοτυπία, επιστημονική προσέγγιση, ούτε καν ορθή ορολογία, στα όσα θα περιγράψω. Για όλα αυτά ζητώ κατανόηση. Το πρώτο περιστατικό λοιπόν. Ο Βασίλι Γκριγκόριεβιτς Μπάρσκι, ένας Ρώσος περιηγητής –προσκυνητής στην «χριστιανική Ανατολή» στις αρχές του 18ου αιώνα, άφησε πίσω του ένα πολύτιμο χειρόγραφο των περιηγητικών του εντυπώσεων, καθώς και μια σειρά σχεδίων και ζωγραφικών πινάκων, των τόπων που επισκέφτηκε. Αναχώρησε από το Κίεβο το 1723, σε ηλικία 22 χρόνων και επέστρεψε πάλι στην πατρίδα του μετά από ένα ταξίδι κινδύνων, περιπετειών και αφάνταστων ταλαιπωριών...

Έχω την ισχυρή πεποίθηση, ότι εκείνο που προκύπτει από τις πρώτες αποκαλύψεις του σκανδάλου Ζήμενς για το ΠΑΣΟΚ και τις αντίστοιχες, φυσικά, ομολογίες, είναι χωρίς αμφιβολία, ότι βρισκόμαστε μπροστά σε ένα μονόδρομο, που οδηγεί αναπόφευκτα στο τέλος αυτού του πολιτικού σχήματος. Όπως και να προσεγγίσει κανείς την υπόθεση, όσα και αν εξαγγέλλει ο Γ. Παπανδρέου, όσα σκληρά μέτρα και αν ληφθούν όση λύπη και αν δηλώνει ο Κ. Σημίτης, έχει επέλθει το τέλος… Τίποτε πλέον δεν μπορεί να σώσει αυτό το κόμμα, τουλάχιστον ως κόμμα που μπορεί να διεκδικήσει την αποδοχή της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Όσο πιο γρήγορα συνειδητοποιηθεί αυτή η πραγματικότητα, τόσες περισσότερες ελπίδες έχει να αναγεννηθεί και ένα νέο σύγχρονο σοσιαλιστικό κόμμα να εμφανιστεί μπροστά στον ελληνικό λαό. Και αυτό θα του δώσει την ευκαιρία, που τόσο χρειάζεται να απαντήσει επιτέλους με καθαρότητα στις ιδεολογικές και πολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει. Ποιος και με ποιους θα το επιχειρήσει, σε ποια έκταση θα περά...

Αποφεύγω κατά κανόνα την λογική «κυνηγητού μαγισσών» που συχνά χαρακτηρίζει τις δημόσιες συζητήσεις, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για ζητήματα Πολιτισμού, προσώπων, στελεχών, θεσμών κλπ Γιατί είναι βέβαιο πως δύσκολα υπηρετείται η αλήθεια, ή όλη η αλήθεια. Έγραφα χθες για το «νομοσχέδιο» που υπέβαλε στο ΥΠΠΟ ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και σχολίαζα κάποιες πτυχές του, με τρόπο απόλυτο είναι η αλήθεια. Φαίνεται όμως πως δεν ερμήνευσα λάθος τις προθέσεις του «Νομοσχεδίου» ή καλύτερα τα σχέδια του Ο.Κ. Την ίδια ημέρα στην «Καθημερινή», ο Ο.Κ. με ενυπόγραφο άρθρο του παρουσίαζε τις σκέψεις του για τον αποτελεσματικότερο τρόπο διοίκησης της Λυρικής. Με τον κίνδυνο να αδικήσω τις πραγματικές προθέσεις του με τον κίνδυνο που πάντα συνεπάγεται η αποσπασματική παρουσίαση απόψεων θα καταγράψω εδώ μερικές από τις απόψεις που έχουν βεβαίως ενσωματωθεί στην πρότασή του προς το υπουργείο Πολιτισμού. « … με όλη την πείρα και τις γνώσεις που διαθέτω γύρω από την διοίκη...

Τον περασμένο Απρίλιο έγινε Νόμος του κράτους μια από τις πιο σημαντικές θεσμικές παρεμβάσεις στον τομέα του πολιτισμού, για την οποία το Υπουργείο Πολιτισμού, επέδειξε μια ασυνήθιστη ετοιμότητα και ταχύτητα. Με τον νόμο εκείνον κατάργησε ουσιαστικά και τυπικά τις αρμοδιότητες και τον κρίσιμο ρόλο των Καλλιτεχνικών Διευθυντών των δύο Εθνικών Μουσείων Σύγχρονης Τέχνης , αυτών της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, μεταφέροντας στα Διοικητικά Συμβούλια την πολιτιστική πολιτική των Μουσείων, τον προγραμματισμό, τις διεθνείς σχέσεις και ανταλλαγές. Για την παγκόσμια αυτή… πρωτοτυπία κατέγραψα κάποιες σκέψεις στο Σημείωμά μου της 6ης Απριλίου Ακολούθησε η εξαγγελία για το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, μια δειλή, μεσοβέζικη ρύθμιση, που θα κρατήσει δέσμιο το νέο μουσείο στα κατεστημένα συμφέροντα της γραφειοκρατίας, των αρχαιολόγων των συνδικαλιστών και των αρχαιοφυλάκων και θα το οδηγήσει στην μοίρα των άλλων κρατικών Μουσείων. Το δήθεν «αυτοτελές» Μουσείο,, το «ρηξικέλευθο και καινοτόμο νομικ...

Την περασμένη Πέμπτη το βράδυ η «παρέα της Πέμπτης», μια φιλική-πολιτική βραδινή έξοδος φίλων από τα παλιά, ήταν αυτονόητο ότι θα συζητούσε την ιστορία της «αποπομπής» του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη από την Κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ, με απόφαση του Γ. Παπανδρέου. Κατά περίεργο τρόπο, μεγάλο μέρος της συζήτησης περιστράφηκε γύρω από την αναγκαιότητα των Δημοψηφισμάτων και την σκοπιμότητα να τεθεί σε Δημοψήφισμα η γνωστή Συνθήκη της Λισαβόνας, που αποτέλεσε άλλωστε και την αιτία των απίστευτων γεγονότων, που παρακολουθούμε άναυδοι όλες αυτές τις ημέρες. Από την συζήτηση εκείνη και τα όσα ακολούθησαν με την διενέργεια του Δημοψηφίσματος στην Ιρλανδία, θα κρατήσω δύο σημεία. Το πρώτο. Το ΠΑΣΟΚ και ο Πρόεδρός του συνεχίζουν να παραδέρνουν πολιτικά και ιδεολογικά. Το να ψηφίζεις στην Βουλή την κύρωση της Συνθήκης και ταυτόχρονα να ζητάς την διενέργεια ενός Δημοψηφίσματος, χωρίς αντίκρισμα , που δεν έχει μάλιστα την παραμικρή ελπίδα να εγκριθεί από την Βουλή, είναι όχι μόνο προ...

Φαίνεται πως πρέπει να το πάρουμε απόφαση. Αυτή η πόλη δεν θα μας εκπλήσσει πλέον ακόμη και με τις πιο ακραίες εκφράσεις παρακμής… Η διατύπωση είναι σκληρή, αλλά και το περιστατικό οδυνηρό. Μέσα από «βάσανα και θυσίες», το ΚΘΒΕ απέκτησε χάρις στην «Πολιτιστική Πρωτεύουσα», την πλέον πλούσια, και σύγχρονη υποδομή και ειδικότερα στο κέντρο της πόλης με το ανανεωμένο Θέατρο στο κτίριο της ΕΜΣ και την δική του –επί τέλους- ιδιόκτητη στέγη, στο ιστορικό Βασιλικό Θέατρο, το νέο υπερσύγχρονο Θέατρο της Θεσσαλονίκης. Είχε έτσι την επάρκεια και το τεχνικό και υψηλής αισθητικής επίπεδο υποδομών, ώστε να υποδεχθεί ευπρόσωπα την διοργάνωση των εκδηλώσεων της κορυφαίας Ευρωπαϊκής θεατρικής οργάνωσης, αυτήν της απονομής των Ευρωπαϊκών Βραβείων Θεάτρου. Οι υποδομές όμως έχουν απαιτήσεις και κυρίως επιβάλλουν ευθύνες. Δεν ανήκουν μόνο στο ΚΘΒΕ, είναι ο καίριος εξοπλισμός μιας πόλης με επιδιώξεις και φιλοδοξίες σε μια περίοδο σκληρών αντιπαραθέσεων μεταξύ των πόλεων και της διεκδίκησης ενός κεντρικού ρ...

Δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα του ΠΑΣΟΚ και συνεπώς αποτελούν επίσημοι ανακοίνωση , τα αποτελέσματα των πρόσφατων εσωκομματικών εκλογών για την ανάδειξη Νομαρχιακής Επιτροπής και Γραμματέα. Σύμφωνα λοιπόν μ αυτά, ο γιατρός Χρήστος Παπαστεργίου είναι ο νέος Γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής. Από τις σχετικές πρώτες δηλώσεις του κρατώ ένα χαρακτηριστικό μικρό απόσπασμα, για να πάρω αφορμή για το σημερινό Σημείωμά μου: «Στόχος είναι η καθημερινή αξιόπιστη, δυναμική και με πολιτικά χαρακτηριστικά παρουσία του ΠΑΣΟΚ σε όλη την Θεσσαλονίκη». Εύκολο να το λες, δύσκολο να το κάνεις, σε μια πολιτική οργάνωση, που ταλαιπωρείται εδώ και χρόνια από την εσωστρέφεια, τις αντιπαραθέσεις, τις προσωπικές επιδιώξεις, τις προσπάθειες χειραγώγησης. Για την «καθημερινή, αξιόπιστη, δυναμική παρουσία», λοιπόν για την οποία μίλησε ο Χ.Π. υπάρχει μια και μόνη δυνατότητα. Η «επιστροφή στο παρελθόν» η συνειδητή προσπάθεια να ξαναβρεί το ΠΑΣΟΚ τον κινηματικό του χαρακτήρα, την ζωντανή επαφή του με την κοινωνία...

Δεν χρειάστηκε να περιμένουμε και πολύ, για να δούμε και ακούσουμε τις πρώτες τροχιοδεικτικές βολές, να εμφανίζουν στο προσκήνιο, τις διεργασίες του παρασκηνίου. « Η Θεσσαλονίκη δεν στηρίζει το Φεστιβάλ Βιβλίου. Το κόστος της διοργάνωσης είναι πολύ υψηλό εξ αιτίας των μετακινήσεων και της φιλοξενίας. Η Θεσσαλονίκη δεν μπορεί να προσδώσει στο φεστιβάλ την «αίγλη» που ένα διεθνές γεγονός απαιτεί », κλπ κλπ. Το σύνθημα για την δημόσια συζήτηση το έδωσε η Όλγα Σελλά, από την «Καθημερινή». Με ένα πρόλογο που εκτός των άλλων καταδείχνει και τους εμπνευστές του γελοίου μότο περί «πολέμου βορείων- νοτίων», αποκαλύπτει και το εξής εκπληκτικό: « Στο ΕΚΕΒΙ έχουν αρχίσει να συγκεντρώνουν απόψεις, να μετράνε δεδομένα, να σταθμίζουν υπέρ και κατά»!... Και αμέσως μετά ρίχνει την ιδέα για μια… λύση του προβλήματος- υπάρχει ήδη δηλαδή πρόβλημα με την διοργάνωση της Θεσσαλονίκης-, μια μεταβατική «λύση», που θα χρυσώσει το χάπι και θα περιορίσει τις αντιδράσεις στην Θεσσαλονίκη… Αν υπάρξουν φυσικά αντ...

Τα «πάθη» της πλατείας του Λευκού Πύργου-δεν τολμώ πλέον να μιλήσω για τον «Κήπο του Λευκού Πύργου»- δεν φαίνεται να έχουν τέλος. Η προσβολή που δέχεται το Μνημείο και η πόλη, κυρίως όμως η σιωπή των ιθυνόντων και των επιστημονικών φορέων, αλλά και των επώνυμών προσώπων, που στο παρελθόν έδειξαν εξαιρετική ευαισθησία για τα ζητήματα της προστασίας του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς , είναι ενδείξεις μιας κρίσης, οδυνηρής και πολύπλευρης, που κυριαρχεί τα τελευταία χρόνια. Οφείλω εξηγήσεις για αυτές τις «βαριές κουβέντες». Αφού ολοκληρώθηκε το «τείχος» με τα μπλόκ που στήθηκαν κατά μήκος της πλατείας και τώρα επενδύθηκαν με αυτό το μπεζ μάρμαρο που κυριαρχεί πλέον παντού, άρχισαν οι εργασίες ανέγερσης… δημόσιων τουαλετών, σε έκταση, όγκο και ύψος αδιανόητο για ένα προβεβλημένο δημόσιο χώρο, με έντονα τα χαρακτηριστικά της ιστορικής μνήμης, μπροστά στο σύμβολο της πόλης, στην περιοχή που κατ ευφημισμόν πλέον θα αποκαλούμε «Μητροπολιτικό πολιτιστικό κέντρο». Ο Αυτοκράτορας...

Το ποδήλατο και ειδικότερα οι «ποδηλατόδρομοι», έχουν μια θλιβερή και συχνά γελοία ιστορία στην πόλη. Για τον γνωστό και απλούστατο λόγο, πως ο μόνος επώνυμος χαραγμένος ποδηλατόδρομος στην Θεσσαλονίκη, υπήρξε αυτός που σχεδιάστηκε πρόχειρα το 1990, στην παραλία και του οποίου τα υπολείμματα βλέπει ακόμη κανείς. Ένας άχρηστος και κυρίως προβληματικός «ποδηλατόδρομος», που «προδιέγραψε»και όλες τις επόμενες, συχνά επικοινωνιακές, σχετικές ενέργειες. Τα ποδήλατα στην πόλη κινούνται μέσα στην ζούγκλα του κυκλοφοριακού, ως παρίες, ως «παράνομοι» και αυθαίρετοι, με λίγα λόγια ως εμπόδια στην κυκλοφορία των Ι.Χ. από τα οποία δέχονται συχνά όχι μόνο επικίνδυνη πίεση, αλλά εισπράττουν και την προσβλητική συμπεριφορά των οδηγών τους. Θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι σε δρόμους, που δεν είναι σε θέση να δεχτούν τον όγκο των κινούμενων πάνω σε αυτούς αυτοκινήτων, ελάχιστα περιθώρια υπάρχουν να γίνουν χαράξεις ποδηλατόδρομων. Αλλά αυτό είναι μέρος της πολιτικής που συνολικά ασκείται για το Ι....

Αν κρίνει κανείς από τις δηλώσεις του Προέδρου του ΕΚΕΒΙ Πέτρου Μάρκαρη και της Διευθύντριας Κατρίν Βελισσάρη , η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης, στον πέμπτο ήδη χρόνο της λειτουργίας της , αναζητά ακόμη το στίγμα της, την διεθνή παρουσία και αναγνώριση, την υποστήριξη του κοινού. Το θεωρώ δείγμα σοβαρότητας έως και περίσκεψης, και το προτιμώ από τους πανηγυρισμούς χωρίς αντίκρισμα, από τις υπερβολές που αποπροσανατολίζουν, από την παραποίηση, ή την απόκρυψη στοιχείων και αριθμών, που συνήθως συνοδεύουν τις μεγάλες πολιτιστικές διοργανώσεις στην χώρα. Είχαν προηγηθεί της έναρξης λειτουργίας,δηλώσεις, τόσο του Π.Μάρκαρη, όσο και της Κ. Βελισσάρη, που προοιωνίζονταν, προέβλεπαν μάλλον, το τι περίμεναν από την 5η διοργάνωση. Του πρώτου, σχετικά με τον διεθνή χαρακτήρα της Έκθεσης και από τις δηλώσεις εκείνες κρατώ το εξής « Πέμπτη Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης , σημαίνει η πόρτα της Ελλάδας στο βιβλίο, στις πέντε ηπείρους. Σημαίνει ότι η Ελλάδα ανοίγει για πέντε ημέρες τις ...