Επίκαιρα Σημειώματα

Στο αεροδρόμιο της Φραγκφούρτης, επιστρέφοντας από την Documenta του Κάσελ διάβασα τις δηλώσεις του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Μ. Μπαρόζο, μετά την επίσκεψή του στην Γροιλανδία και την επιτόπια ενημέρωσή του για τις συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη: «Η κατάσταση είναι δραματική. Πολύ χειρότερη απ ότι γνωρίζαμε»... Στο λεξιλόγιο και την πολιτική κουλτούρα των ανώτερων στελεχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μια δήλωση όπως αυτή λέει ασφαλώς πολλά, αλλά υπονοεί περισσότερα και χειρότερα. Η Έκθεση που έχει συνταχθεί σχετικά και θα ανακοινωθεί στις προσεχείς ημέρες δεν χτυπά απλώς ένα καμπανάκι αφύπνισης των κρατών και των κοινωνιών. Σημαίνει συναγερμό για τα όσα αναπόφευκτα θα συμβούν από την επιρροή που άσκησε στο περιβάλλον η ανθρώπινη δραστηριότητα μέχρι την δεκαετία του 1970.. Δεν συνυπολογίζει δηλαδή τις δύο πλέον επιβαρυμένες και πολύ χειρότερες δεκαετίες του 80 και του 90, στις οποίες η πώληση των αυτοκινήτων είχε μια κατακόρυφη αύξηση.. Μερικές από τις επισημάνσεις της Έ...

Ο Βαγγέλης Δημητρίου, άλλοτε κορυφαίο τοπικό στέλεχος της Ν.Δ., γνωστός περισσότερο ως ένας από τους πλέον επιτυχημένους αντιδημάρχους Καθαριότητας, αποχώρησε πρόσφατα από τις δραστηριότητες της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, επειδή όπως υποστηρίζουν οι πληροφορίες, επιθυμεί να ασχοληθεί με την κεντρική πολιτική. Έχοντας λοιπόν έναν στόχο όπως αυτόν, ήταν αναμενόμενο να «εμπλακεί» και στις συζητήσεις, περί «οράματος» για την Θεσσαλονίκη, περί ενός αναγκαίου Στρατηγικού Σχεδίου, κλπ κλπ. Αυτό βέβαια έχει καταντήσει πλέον ρουτίνα σ αυτήν την πόλη. Η μεγαλύτερη φιλολογία των τελευταίων χρόνων, η αγαπημένη «καραμέλα» όλων σχεδόν των δημόσιων προσώπων της Θεσσαλονίκης, συμπεριλαμβάνει απαραίτητα και το κεφάλαιο του «μέλλοντός μας». Μου έκανε λοιπόν εντύπωση η πρόταση που παρουσίασε σε συνάντησή του με δημοσιογράφους ο Β. Δημητρίου, μια πρόταση για τον πολιτισμό, αλλά και την ανάπτυξη και το μέλλον της Θεσσαλονίκης. Προτείνει λοιπόν μια διαφορετική «Μπιενάλε όλων των Τεχνών», ουσιαστικά προτείνει τη...

Επέστρεψα μετά από απουσία οκτώ ημερών, στο καμίνι της Θεσσαλονίκης όπου δοκίμασα την άμεση και δυνατή γεύση αυτού που ονομάζουμε «προβλήματα από την υπερθέρμανση του πλανήτη».. Ο τελευταίος σταθμός της επίσκεψής μου στην 52η Μπιενάλε της Βενετίας και την 12η "Documenta” του Κάσελ, ήταν αυτή η μικρή Γερμανική πόλη, όπου η νύχτα αρχίζει στις 12 το βράδυ και τελειώνει στις τέσσερις το πρωί, και μας αποχαιρέτησε με ένα ελαφρό χιονόνερο και πολύ κρύο. Σε ένα προσεχές Σημείωμά μου θα αποτυπώσω κάποιες σκέψεις μου από τις επισκέψεις αυτές, ασφαλώς γενικές και ασφαλώς όχι ...τεχνοκριτικού χαρακτήρα!... Κάποιες σκέψεις , που συνδέονται βέβαια με τα δύο αυτά κορυφαία εικαστικά γεγονότα, πάντοτε όμως στο πλαίσιο της πολιτικής που ασκούν οι δύο πόλεις σχετικά με αυτά.

Ξαναφεύγω αύριο Δευτέρα, αυτήν την φορά για την Βενετία και το Κάσελ, συνοδεύοντας την Έλλη στην Μπιενάλε και την Ντοκουμέντα.. Είχα σχεδόν ολοκληρώσει το τρίτο Σημείωμά μου για την Γεωργία- νομίζω το πιο ενδιαφέρον- αλλά ο χρόνος δεν με παίρνει να ενσωματώσω τις φωτογραφίες, χωρίς τις οποίες το κείμενο είναι φτωχό, ειδικά στην περίπτωση αυτή. Δεν θέλω λοιπόν να αδικήσω την υπόθεση. Τα μυστικά του ναού των Αγίων Κηρύκου και Ιουλίτης, όπου εκτυλίσσεται σχεδόν ολόκληρη η ιστορία της περιοχής, είναι μια συγκλονιστική αποκάλυψη, που θέλω να την μοιραστώ με τους επισκέπτες του Blog αυτού. Θα επανέλθω λοιπόν στις 27 Ιουνίου, ελπίζοντας να βρω όλους σας καλά

Όταν πριν δύο εβδομάδες ο Παν. Ψωμιάδης, ανήγγειλε επίσημα ότι θα είναι υποψήφιος Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, για το 2010, έθεσε δύο ζητήματα Πρώτο ότι το ενδιαφέρον του για τον Δήμο Θεσσαλονίκης, παραμένει ως πρωταρχική πολιτική επιλογή του για τα μελλοντικά του σχέδια Και δεύτερο ότι με την δήλωση του επεδίωξε να δώσει ένα χαρακτήρα «νομιμότητας» στις συχνές πυκνές παρεμβάσεις του σε ζητήματα άμεσου ενδιαφέροντος του Δήμου Θεσσαλονίκης. Το έκανε άλλωστε με τον πιο ηχηρό τρόπο λίγες ημέρες νωρίτερα όταν μετέχοντας στην συνέντευξη τύπου των επιστημόνων του Α.Π.Θ. υποστήριξε μια νέα μελέτη για την υποθαλάσσια αρτηρία. Ποιο ήταν το πρώτο και ουσιαστικό για την πόλη συμπέρασμα από την δήλωση εκείνη; Ένα βαθύς προβληματισμός, ότι ένας ακόμη παράγων έντασης και διάσπασης της πόλης εμφανίστηκε στον ορίζοντα, αφού αντικειμενικά εκεί θα οδηγήσουν οι παρεμβάσεις του, όπως έδειξε άλλωστε το πρόσφατο παρελθόν. Η δήλωση του Δημάρχου στην συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου ότι «ο Δήμος είναι το αφεντικ...

Οι εξελίξεις στην Εθνική Λυρική Σκηνή, όσο δυσάρεστες κι αν είναι- κυρίως με τον τρόπο που προέκυψαν- συνδέονται με καίρια ζητήματα της θεσμικής οργάνωσης των μεγάλων πολιτιστικών οργανισμών της χώρας. Και συνεπώς η αντιμετώπισή τους δεν μπορεί να είναι ούτε πυροσβεστική, ούτε πρόχειρη, ούτε απλώς συμβιβαστική. Ο ρόλος των προσώπων και δη των προσωπικοτήτων της πολιτιστικής και καλλιτεχνικής ζωής, που έχουν πίσω τους ένα σημαντικό και αδιαμφισβήτητο έργο, είναι κρίσιμος και πρωταρχικός. Στην Ελλάδα βέβαια η πολιτική επιλογή να θεσμοθετηθεί η κυρίαρχη παρουσία τους στις θέσεις κλειδιά των πολιτιστικών οργανισμών, προέκυψε στις αρχές της δεκαετίας του 90 όταν πλέον το ισχύον σύστημα των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, κρίθηκε ξεπερασμένο ακόμη και για την δομή και την οργάνωση της συνόλου δημόσιας διοίκησης και του λεγόμενου «ευρύτερου δημόσιου τομέα». Σημαντικός όμως ήταν και ο ρόλος του Θάνου Μικρούτσικου, ο οποίος ήρθε στην πολιτική ζωή και στο κρίσιμο πόστο του Υπουργείου Πολιτισμ...

Από τα αναλυτικότερα σημερινά δημοσιεύματα του Αθηναϊκού τύπου αποκτήσαμε μια σαφέστερη εικόνα των αιτίων, που οδήγησαν στην διάσταση απόψεων, στις διαφωνίες και το «διαζύγιο», αναγκαστικό όπως φαίνεται, μεταξύ του Διοικητικού Συμβουλίου και του καλλιτεχνικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Διαπιστώθηκε και πως θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά, ότι υπήρχε αδήριτη ανάγκη να διαχωριστούν οι αρμοδιότητες, διοίκησης, και οικονομικής διαχείρισης από αυτές της καλλιτεχνικής διεύθυνσης. Την πρόταση αυτήν του Δ.Σ. φαίνεται πως αποδέχθηκε κατ αρχήν ο Στέφανοις Λαζαρίδης, έθεσε όμως ως όρο η επιλογή των προσώπων, που θα ανελάμβαναν τις αρμοδιότητες αυτές, να γίνεται αποκλειστικά από τον ίδιο.. Το έργο αυτό το έχουμε ήδη δει στις κρατικές σκηνές και στο ΚΘΒΕ. Ο Καλ.. Διευθυντής επιλέγει τον αναπληρωτή Καλ. Διευθυντή-όταν αποφασίσει την πλήρωση της θέσης αυτής, πράγμα σπάνιο- αλλά και όταν το κάνει η επιλογή μετατρέπει τον αναπληρωτή σε απλό διεκπεραιωτή και βοηθό σε δευτερεύοντα θέματ...

Η είδηση έπεσε - πιστεύω- σαν κεραυνός. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με μια πρωτοφανή για τα δεδομένα των κρατικών σκηνών ενέργειά του, προχώρησε σε έκδοση ανακοίνωσης, μέσω της οποίας ζητά από τον Υπουργό Πολιτισμού, να διακόψει την συνεργασία του καλλιτεχνικού Διευθυντή της Λυρικής Σκηνής Στέφανου Λαζαρίδη!.. Επικαλείται "διάσταση απόψεων ως προς των καταμερισμό των αρμοδιοτήτων", αλλά και προβλήματα στην διοίκηση και διαχείριση του ιδρύματος... Η απόφαση αυτή, που ασφαλώς θα προκαλέσει πολλές συζητήσεις, θέτει ή μάλλον επαναθέτει, το κρίσιμο ζήτημα της "ισορρροπίας" των αρμοδιοτήτων μεταξύ των δύο κορυφαίων οργάνων που διοικούν- διευθύνουν τις κρατικές σκηνές (Εθνικό Θέατρο, ΚΘΒΕ, Εθνική Λυρική Σκηνή), ένα από τα πιο κρίσιμα προβλήματα που χαρακτηρίζουν το θεσμικό πλαίσιο των οργανισμνών αυτών. Το ζήτημα έχει τεθεί με πολλούς δημόσιους και "εσωτερικούς" τρόπους στο ΥΠΠΟ, εδώ και πολλά χρόνια, δεν είχε όμως ποτέ μέχρι σήμερ...

Βρισκόμασταν λοιπόν στην είσοδο, αν μπορώ να αποκαλέσω έτσι, ένα τεράστιο φαράγγι, που απλωνόταν μπροστά μας, του απροσπέλαστου Σβανέτι,με την καταιγίδα να μας απειλεί, αλλά να μην μας τρομάζει ακόμη. Το τοπίο εντυπωσιακό, αλλά ειρηνικό και μεγαλοπρπές, δεν μας υποψίαζε για τίποτε άλλο, παρά για ένα "παραμυθένιο" ταξίδι στο άγνωστο, στην περιπέτεια.. Ο δρόμος προχωρούσε άλλοτε δεξιά, άλλοτε αριστερά από τον χείμαρρο, έχοντας από πάνω του τα απόκρημνα βουνά και τα βράχια.Ο χείμαρρος,ένας από τους χιλιάδες, που κατεβαίνουν από τα χιονισμένα υψώματα για να καταλήξουν στο γιγαντιαίο φράγμα λίγο παρακάτω, μας προκαλούσε θαυμασμό, ώστε κάποιες στιγμές να σταματούμε για να απολαύσουμε τα σημεία, όπου μεταβαλλόταν σε καταρράκτη, μικρότερο ή μεγαλύτερο, αλλά πάντοτε εντυπωσιακό. Η βροχή συνεχιζόταν ασταμάτητα και μάλιστα δυνάμωνε ο ειρηνικός χείμαρος,από τα λυωμένα χιόνια άρχισε να αγριεύει, να θολώνει καθώς δεχόταν και τα νερά της βροχής. Σταδιακά άρχισε να πέφτει και το σούρουπο. Τα...

Έχουν γραφεί τόσα πολλά τον τελευταίο καιρό γύρω από τον Μυστικό Δείπνο, το γνωστό έργο του Λεονάρντο Ντα Βίντσι, ώστε να μου ήταν αδύνατο να μην υποκύψω στον πειρασμό να παρουσιάσω εδώ μια λεπτομέρεια από μια εξαιρετική τοιχογραφία του 14ου αιώνα, στο Ούμπισι, σε ένα αρχαίο Μοναστήρι από το οποίο παραμένει τώρα μόνο το καθολικό- ο κυρίως ναός- και ένας εντυπωσιακός Πύργος στην αυλή.Ο Ναός έχει εξαιρετικής τέχνης τοιχογραφίες της παλαιολόγιας περιόδου, καθαρά βυζαντινής τέχνης,από τις οποίες διάλεξα την λεπτομέρεια της Τράπεζας του Μυστικού Δείπνου.. Η Τράπεζα του Μυστικού Δείπνου έχει αποδοθεί με πολλούς τρόπους, αλλά αυτή του Ούμπισι μου προκάλεσε εντύπωση. Δεν έχω εξηγήσει ακόμη το γιατί.. Όσοι έχουν διαβάσει τον Κώδικα Da Vinci, ή κάποια από τα δεκάδες άλλα βιβλία, που προηγήθηκαν ή ακολούθησαν την μεγάλη εκδοτική αυτή επιτυχία, μπορούν τώρα να διαθέσουν μερικά λεπτά για να μελετήσουν τις σχετικές λεπτομέρειες της Τράπεζας και να δώσουν την όποια εξήγηση, ή ερμηνεία στην οποία θα ...

Αυτή ήταν η πρώτη σκέψη μου όταν διάβασα την πληροφορία, που δημοσίευσε σήμερα η Μακεδονία. Η συντάκτης της Ε. Σπυριδοπούλου, με τον τίτλο «Έξωση λόγω γάμου», αναφέρθηκε στο χωρίς προηγούμενο φαντάζομαι γεγονός, ότι το έργο της Μαρίας Παπαδημητρίου, μία κατασκευή 2,55 Χ 3.60 εκατ., που φιλοξενείται στην Αποθήκη Γ του Λιμένος, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων της 1ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης, που οργανώνει το ΚΜΣΤ, επρόκειτο να ξηλωθεί σήμερα το πρωί και να απομακρυνθεί, γιατί ο ΟΛΘ έχει ενοικιάσει τον χώρο για την φιλοξενία μιας δεξίωσης ..γάμου!.. Η ιστορία, όσο εκπληκτική και αν είναι θα μπορούσε να προκαλέσει ασφαλώς διεθνή απαξιωτικά σχόλια, αν έφτανε στην δημοσιότητα εκτός των τειχών, αναδεικνύει μια πτυχή της εν συμπεριφοράς των παραγόντων του πολιτισμού στην πόλη, στην οποία θέλω να αναφερθώ. Η πολιτιστική δραστηριότητα έχει συνέχεια, δεν αρχίζει και τελειώνει με την θητεία μιας κυβέρνησης, ούτε ενός υπουργού, ούτε ενός Γ. Γραμματέα. Και για να έχει συνέχεια, χρειάζεται εκτός των άλλ...

Με ένα έγγραφο- καταγγελία προς το Υπουργείο μεταφορών, ο Σύλλογος εργαζομένων στον ΟΑΣΘ κάνει μια πρώτη αποτίμηση των συνεπειών από την απόφαση του Υπουργείου να εισέλθουν τα ταξί στις λεωφορειολωρίδες. Τώρα γιατί η ενέργεια αυτή γίνεται από το Σύλλογο των εργαζομένων και όχι από την Διοίκηση του ΟΑΣΘ, αυτό είναι ένα θέμα συνδεδεμένο μα αυτό που γενικά θα ονομάζαμε «εξάρτηση». Τι λένε λοιπόν οι εργαζόμενοι; Ότι ο χρόνος των δρομολογίων των λεωφορείων έχει αυξηθεί κατά 30%, ότι η καθυστέρηση οδήγησε στην αφαίρεση ενός δρομολογίου από κάθε γραμμή που κινείται σε λεωφορειολωρίδα,, ότι η μέση ταχύτητα δεν ξεπερνά τα 6-7 χιλιόμετρα την ώρα!... Η κατάσταση υποστηρίζουν θα ήταν χειρότερη αν δεν βρισκόμασταν στην αρχή της καλοκαιρινής περιόδου, όπου η κυκλοφορία των οχημάτων μειώνεται από 20 έως 40%... Άρα καταλήγουν, είναι προτιμότερο να κινείται κανείς με τα πόδια στο κέντρο της πόλης... Καθόλου κακή ιδέα θα έλεγα, αν η αιτία της πρότασης δεν ήταν η συγκεκριμένη. Και καταλήγουν στην επιστ...

Το 11ο «Thessaloniki Forum», οι εργασίες του οποίου συνεχίζονται στην Θεσσαλονίκη, έχει ασφαλώς καθαρά οικονομικά- και αναπτυξιακά- χαρακτηριστικά. Και όπως συμβαίνει στις περιπτώσεις αυτές, οι ομιλητές, Έλληνες και ξένοι προσκεκλημένοι, υποστηρίζουν απόψεις και υποβάλλουν προτάσεις, άμεσα και αποκλειστικά συνδεδεμένες με τις επιχειρηματικές και στρατηγικές τους επιδιώξεις. Είναι συνεπώς αυτονόητο πως η διαμόρφωση μιας στρατηγικής για την ανάπτυξη και το μέλλον της Θεσσαλονίκης, πρέπει να πάρει υπ όψιν και άλλες κρίσιμους παραμέτρους , που απαντούν στο καίριο ερώτημα, ποια είναι η Θεσσαλονίκη του μέλλοντός μας, ποια δηλαδή Θεσσαλονίκη προετοιμάζουμε για τους κατοίκους της, για ποιότητα της ζωής τους για την διατήρηση της ιστορικής της φυσιογνωμίας, για την προβολή της πολιτιστικής της ιδιοπροσωπείας. Εάν αυτό το π[περιμένουμε αποκλειστικά από τους οικονομικούς παράγοντες, τότε ασφαλώς έχουμε κάνει το τραγικότερο των λαθών, από τα πολλά που συνοδεύουν την Θεσσαλονίκη τις τελευταίες δ...

Θα ξεκινήσω αυτό το οδοιπορικό προς και μέσα στις άγριες ομορφιές του Καυκάσου, αναζητώντας το μυθικό Σβανέτι, αφού προηγουμένως δώσω κάποιες εξηγήσεις για πράγματα, που μπορεί να παρεξηγηθούν, από τον ίδιο –τον αναγκαστικά- πολιτικό τους χαρακτήρα. Στην Γεωργία, όπως σε όλες τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, υπάρχει ένα ισχυρό αντιρωσικό κλίμα, καθώς ηθελημένα ή αθέλητα, η σημερινή Ρωσία συνδέεται με το κομουνιστικό καθεστώς, στο οποίο φορτώνονται όλες οι αμαρτίες του παρελθόντος και τα προβλήματα του παρόντος. Και ταυτόχρονα μια φιλοαμερικανική σχεδόν υστερία, αφού στην σημερινή μοναδική υπερδύναμη στηρίζουν τις ελπίδες τους για το ξεπέρασμα της βαθιάς οικονομικής κρίσης. Θα πρόσθετα και κοινωνικής και πολιτικής, με βάση τα όσα συμβαίνουν στις χώρες αυτές, αλλά τότε θα ξέφευγα εντελώς από την πορεία μου. Στην Τιφλίδα λοιπόν, λίγο πριν αναχωρήσουμε για το άγνωστο επισκεφτήκαμε μια αγορά σκεπαστή, που επεκτείνεται και στα γύρω πεζοδρόμια και πάρκα, όπου κανείς μπορεί να βρει αυτό ...

Θα επιχειρήσω να διηγηθώ την μικρή ιστορία, μιας απρόσμενης επίσκεψης στην γεωργία, από σύμπτωση και ενδιαφέρον για το άγνωστο και την περιπέτεια. Το ταξίδι ξεκίνησε με αφορμή την επίσημη επίσκεψη αντιπροσωπείας του Αγίου Όρους στο Πατριαρχείο της Γεωργίας, μεταφέροντας στον Πατριάρχη Ηλία τον Β, ένα αντίγραφο της εφέστιας εικόνας «Άξιον Έστί», προσφορά της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους στον ορθόδοξο κόσμο της Γεωργίας. Από μια σύμπτωση πληροφορήθηκα , πως στο σχετικό πρόγραμμα περιλαμβανόταν και η επίσκεψη στην μυθική και απρόσιτη περιοχή ΣΒΑΝΕΤΙ, βαθιά μέσα στις οροσειρές του Καυκάσου. Ήταν αρκετό αυτό, καθώς και κάποιες σχετικές πληροφορίες, για να μου κινήσουν το ενδιαφέρον και να ζητήσω την συμμετοχή μου στην αποστολή. Χάρη στην σχέση μου με την Αγιορειτική Εστία - αποτέλεσμα του ρόλου μου στην οργάνωση της μεγάλης έκθεσης των Θησαυρών του Αγίου Όρους, το 1997-, η επιθυμία μου έγινε αποδεκτή. Τα όσα συνέβησαν κατά την άφιξη της αντιπροσωπείας του Αγίου Όρους στο Αεροδρόμιο της ...

Η Θεσσαλονίκη συνεχίζει να αναζητεί ένα ρόλο στην ευρύτερη περιοχή της, ένα ρόλο, που μπορεί να εξελιχθεί ακόμα και σε αγώνα επιβίωσης, μέσα σε μια νέα ιδιαίτερα δύσκολη και ανταγωνιστική πραγματικότητα, που δημιούργησε η ένταξη της Ρουμανίας και Βουλγαρίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και η πορεία της Τουρκίας. Μου κάνει λοιπόν εντύπωση πως η Θεσσαλονίκη συνεχίζει αμέριμνη την καθημερινότητά της, «αγνοώντας» επιδεικτικά την νέα αυτήν οικονομική και γεωπολιτική πραγματικότητα. Κι αν δεν την αγνοεί δεν φαίνεται να την συγκινεί ιδιαίτερα. Προτιμά να εφησυχάζει κάτω από τις συνεχώς αναπεπταμένες σημαίες της «μητρόπολης των Βαλκανίων», ή της «πρωτεύουσας πόλης του πολιτισμού», σημαίες που όμως αποδείχθηκαν σταδιακά κενές αξιών, ιδεών και στόχων. Άρκεσαν απλώς να χαϊδέψουν τα αυτιά του κόσμου, να αποκοιμίσουν συνειδήσεις, τελικά να αφήσουν εντελώς αδιάφορη την πλειοψηφία των Θεσσαλονικέων. Συνεχίζουν βέβαια να περιλαμβάνονται στα κείμενα των ξύλινων λόγων, που εκφωνούνται σε κάθε ευκαιρία. Κ...